تست نئو یا پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی NEO

محققانی که این تست را به وجود آورده‌اند در طول سال‌ها، صفات مختلف شخصیتی را انتخاب و پرسشنامه‌های مفصل را بررسی نموده‌اند و درنهایت با استفاده از روش‌های پیچیده آماری به این پنج عامل بزرگ شخصیت دست پیدا کرده‌اند. ۵ عامل اصلی مورد سنجش در این تست، شامل روان‌نژندی، برون‌گرایی، اشتیاق به تجارب تازه، توافق‌پذیری و وظیفه‌شناسی هستند. مدل پنج عاملی شخصیت در طول سال‌ها پژوهش روانشناسان صفاتی به دست آمده است. پرسشنامه شخصیتی NEO PI-R جانشین آزمون NEO (تست نئو) است که در سال ۱۹۸۵ توسط مک‌کری و کاستا تهیه شده بود. تست نئو دارای دو فرم یکی (S) برای گزارش‌های شخصی است و شامل ۲۴۰ سوال پنج‌درجه‌ای از کاملا موافق تا کاملا مخالف است که توسط خود آزمودنی درجه‌بندی می‌شود و متناسب مردان و زنان در تمام سنین است؛ و دیگری فرم (R) یا تجدیدنظر شده نام دارد و بر اساس درجه‌بندی‌های مشاهده‌گر است. تست NEO PI-R علاوه بر سنجش پنج عامل اصلی شخصیت، در هر عامل، شش صفت را بررسی می‌کند. نسخهٔ کوتاه‌شدهٔ آن به نام NEO-FFI تنها ۶۰ سوال داشته و فقط پنج عامل اصلی شخصیت را امتیازدهی می‌کند. در مدل پنج عاملی شخصیت، هزاران صفت شخصیتی انسان در پنج عامل اصلی جمع شده و هر عامل، شش زیرمجموعه دارد: در تفسیر آزمون نئو، امتیازات پنج عامل اصلی شخصیت را دوبه‌دو در کنار هم قرار داده و با توجه به بالا و پایین بودن دو مولفه به دسته‌بندی‌هایی می‌رسند. ممکن است یک فرد در چند مورد از این شش صفت امتیاز بالا و در بقیه امتیاز پایینی بگیرد ولی نهایتا میانگین امتیازات این شش صفت، امتیاز برونگرایی در تست نئو را مشخص می‌کند. از اصطلاحات نوروتیک بودن، روان‌نژندی، روان‌رنجوری، تهییج‌پذیری و بی‌ثباتی عاطفی برای تعریف عامل N در مدل پنج عاملی شخصیت استفاده می‌شود. البته تست نئو یک تست شناسایی اختلالات روانی نیست و ارزش بالینی ندارد و انجام این تست بدون حضور یک روانشناس از اعتبار چندانی برای تشخیص اختلالات روانی برخوردار نیست، ولی اگر تست با دقت انجام داده شود و در یکی از شش صفت مثلا اضطراب، امتیاز بسیار بالایی به دست آید، لازم است بررسی دقیق‌تری در این مورد انجام گیرد و به روانشناس مراجعه شود. در مدل پنج عاملی شخصیت مقدار هرکدام از صفات قابل‌تغییر است و معمولا با بالا رفتن سن، برونگرایی و نوروتیک بودن کاهش یافته و موافق بودن و وظیفه‌شناسی افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین صفات مربوط به نوروتیک بودن هم قابل‌کنترل و بهبود هستند. کاربردهای حال حاضر تست نئو و تحقیقاتی که روی آن انجام می‌گیرد بسیار گسترده است ولی مهم‌ترین کاربرد این تست برای استفادهٔ شخصی افراد، شناخت نقاط قوت و ضعف شخصیتی است. مدل پنج عاملی شخصیت، بر صفات، به‌عنوان «گرایش‌های نسبتا ثابت در واکنش نشان دادن به‌موقعیت‌ها» تاکید دارد و می‌توان گفت هر فرد در هنگام دیدن نتایج تست نئو، با آنالیزی از صفات شخصیتی روبرو است و می‌تواند واکنش خود را در شرایط مختلف پیش‌بینی کند. اعتبار درازمدت تست نئو نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است.

متن کامل نوشته در سایت پروفایل‌سنتر

    منبع بلاگ

    پروفایل‌سنتر

    پروفایل‌سنتر

    نسل جدید مشاوره تحصیلی شغلی | تصمیم‌گیری و انتخاب آگاهانه مسیر زندگی

    نظرات