گیلکی، گویش یا زبان؟!
در حالی که شاید معنا و تعریفی درستی از گویش و زبان و لهجه ارائه نمیدهند و این مورد برای همه جای سوال است. شاید وقتی یک گیلک، گیلکی حرف میزند یک غیر گیلک بسیاری از حرف هایش را میفهمد ولی این دلیل بر گویش بودن گیلکی نیست. از دید زبانشناسی زبان گیلکی و فارسی هر دو از زبان رایج زمان کهن‌تر خود اشتقاق شده‌اند که بسیاری هردو را به زبان پهلوی بر میگردانند گرچه این مورد هم جای تردید است زیرا در زبان گیلکی واژه‌ها، افعال و قواعدی هنوز پا برجاست که به پارسی باستان بر می‌گردد. زبان گیلکی، زبان مردم گیلان و غرب مازندران آمیخته‌ای از ادامه زبان‌های بنابر این زبان‌های اصلی گیلان گیلکی و تالشی می‌باشد. زبان گیلکی از گروه زبان‌های شمال غربی فلات ایران است که خود شاخه‌ای از زبانی است که به نام پهلوی اشکانی نام گرفته‌است و مردم سرزمین‌های پر وسعتی چون گیلان، طبرستان (مازندران) قدیم)، گرگان، قزوین، ری، دامغان، سمنان، همدان، آذربایجان و شاید لرستان و کردستان و … با آن یا لهجه‌ای از آن سخن می‌گفتند. دانشمندان زیادی به گویش تبری از زبان گیلکی و به احتمالی گیلکی شرق گیلان بر قرآن و دیگر آثار مذهبی تفسیر می‌نوشته‌اند و به روایتی کتاب‌هایی چون: قابوس‌نامه، مرزبان‌نامه (شکوه‌نامه)، ویس و رامین و … که تنها ترجمه فارسی دری آن به دست ما رسیده‌است، به گویش تبری از گیلکی بوده‌است.
متن کامل نوشته در سایت راهدون
نظرات