گذری به زندگی عشایر
اما با تمام دشواری‌ها زندگی عشایر ویژگی‌های منحصربه فردی دارد که ارزش دارد حتی شده برای یکبار به این سفرمهیج رفته و از تجربه‌های خاص آنها استفاده کنیم، با است، آنها مدام در حال ییلاق و قشلاق هستند و زندگی‌شان پیوسته در گردش می‌گذرد؛ از این روست که آنها ارتباط نزدیکی با طبیعت دارند و از زیر و بم آن بسیار آگاهند؛ تغییرات آب‌وهوایی اگر به تغییر اقلیم منجر نشود نمی‌تواند عشایر را نگران کند؛ آنها به خوبی فراگرفته‌اند که چه زمانی ایل را حرکت دهند و چه زمانی را برای اطراق در یک منطقه اختصاص دهند؛ این دانش بومی در کنار شیوه زندگی منحصربه‌فرد آنها موجب شده است گردشگران با انگیزه‌های متعدد از قبیل پژوهش درباره یک منطقه یا ایل خاص یا حتی تجربه یک زندگی متفاوت به گردشگری معیشت یا گردشگری در یک ایل روی آورند. عشایر کوچ رو که یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری فرهنگی به شمار می‌آیند در همه نقاط ایران, در حوزه‌های غرب و جنوب غرب, شرق و جنوب شرق, شمال غرب, شمال شرق و مرکزی ایران ایلات و عشایر پراکنده شده‌اند. ایلات و عشایر حوزه غرب و جنوب ایران در حوزه غرب و جنوب ایران رشته کوه‌های زاگرس کشیده شده که دارای بیش از ده میلیون هکتار جنگل بلوط, بادام کوهی و پسته وحشی و آب و هوای مرطوب و مراتع غنی است. وجود خصوصیات طبیعی یاد شده سبب شده ایلات و عشایر متعددی دراین منطقه پراکنده باشند. عشایر کرد از زمان‌های گذشته در شمالی‌ترین بخش زاگرس در محدوده استان‌های آذربایجان غربی و کردستان پراکنده شده‌اند که امروزه برخی از آنها در کوهستان‌های اطراف اسکان یافته‌اند. دراستان کرمانشاه کوچ نشینی هنوز رواج دارد و ایلات کرد جاف, کلهر, قلخانی, سنجابی, گوران و کرند در این منطقه پراکنده شده‌اند. ایلات و عشایر کرد ایران نیز به عنوان حافظان آداب و رسوم و سنت‌های این قوم بزرگ از اهمیت خاصی برخوردار هستند و دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی هستند. الوار ایران در لرستان, بخشی از ایلام, چهارمحال و بختیاری, کهگیلویه و بویر احمد و بخشی از استان فارس و بوشهر زندگی می‌کنند. عشایر لر را به لر کوچک (الوار لرستان و ایلام) و لر بزرگ (الوار بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد و ممسنی فارس) تقسیم می‌کنند. در منطقه کوهمره که منطقه‌ای جنگلی بین کازرون و فیروزآباد فارس است ایلات و طوایفی پراکنده شده‌اند که مهم‌ترین آنها ایل سرخی خوانده می‌شود. دراین منطقه زندگی کوچ نشینی رونق دارد و در بخش‌های اسکان یافته نیز فرهنگ عشیره‌ای و گویش‌های متنوع و آداب و رسوم خاص آنها حاکم است. مجموعه ایل بختیاری همراه با سنن و شیوه‌های خاص زندگی، به تنهایی یکی از جاذبه‌های بی نظیر و چشم گیر این منطقه است. نحوه معیشت و زیست، الگوی سکونت و باورداشت‌ها، سنت‌ها و آداب و رسوم، طبیعت منحصر به فرد منطقه و سرانجام ویژگی راه‌های ایلی از جمله جاذبه‌های دیدنی شیوه زندگی عشایر بختیاری است. عشایر بلوچ از مهم‌ترین ایل‌های ساکن در جنوب شرق ایران هستند. طرز زندگی خاص عشایر بلوچ, روابط خویشاوندی، پیوندهای اجتماعی، بهره گیری از منزلت‌های اقتصادی اجتماعی درون طایفه‌ای، شناخت امتیازات براساس نظام سلسله مراتبی و سرداری ایلی به همراه آداب و رسوم ویژه این قومیت از جمله جاذبه‌های این ایل ساکن کرانه‌های جنوب شرقی ایران است. جنگل‌های تنک, مرغزارهای سرسبز و مراتع پهناور از ویژگی‌های این ناحیه است که سبب زندگی عشایر در این منطقه شده است. ایلات و طوایف این حوزه نیز از پیشینه و قدمت طولانی برخوردارند. ترکمن‌ها جذاب‌ترین عشایر منطقه شمال شرق ایران هستند که محل زندگی آنها، زیورآلات، لباس‌های محلی، مراسم عروسی و عزای آنها برای گردشگران بسیار جالب است. این ویژگی سبب شده که کوچ نشینان این مناطق دارای خصوصیات اجتماعی, اقتصادی و روانشناختی متمایزی نسبت به دیگر عشایر باشند. بقایایی از طوایف مختلف مانند کل کوهی و میش مستی و … نیز دراستان مرکزی در میان ساوه و استان زنجان زندگی می‌کنند. خانه مساکنی است که مصالح آن از چوب یا مواد بنایی مانند خشت و گل، آجر و سنگ و غیره است و بیش‌تر در نقاط قشلاق هر ایل یا دهکده هایی که از سوی ایلات مسکون برای تمام ایام سال بنا شده یافت می‌شود و جنبهٔ دایمی دارند. هر یک از ایلات و عشایر یاد شده دسته‌ها و رده بندی‌های ایلی خاص آن منطقه که به تفصیل در مناطق مورد نظر آورده خواهد شد را رعایت می‌کنند و آداب و رسوم و شیوه‌های زندگی هر یک از این اقوام با یک دیگر تفاوت‌های اساسی دارند که همه این تفاوت‌ها و گونه گونی‌ها سبب شده که ایلات و عشایر به عنوان جاذبه‌های دیدنی عصر تکنولوژی به شمار آیند.
متن کامل نوشته در سایت راهدون
نظرات