در راستای دستور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری مبنی بر توانمندسازي شرکتهاي فناور، خلاق و دانشبنیان و همچنین افراد و تیمهاي نوآور، نخبه و مخترع و کمک به تجاريسازي دانش و فناوري و همچنین ارتباط و شــبکهســازي عناصــر فعال در زیســتبوم فناوري، نوآوري و کارآفرینی کشور، «شـبکه نوآوري تهران» با رویکرد توسعه اقتصاد دانش بنیان تاسیس شده و با حضور فعال شرکتهای فناور و دانشبنیان تاکنون ضمن ایجاد بسترهای لازم برای ارایه خدمات کسب و کار، بازارهای مجازی بیمه و سلامت، فنبازار و سرمایه انسانی فعالیتش را توسعه داده است.
این شبکه که به اختصار تینت (TInet:Tehran Innovation network) نامیده میشود با حمایت از شرکتهای فناور و دانشبنیان، افراد نوآور، مجتمعهای فناوری و نوآوری، مزایا و حمایتهای قانونی و خدمات تجاریسازی را به اعضای خود ارائه میکند و بستر مناسبی برای توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری و ظرفیتسازی برای توسعه دانش و همافزایی زنجیره ایده تا بازار را فراهم میکند. اما این شبکه فقط به حمایتهای قانونی اکتفا نکرده و فرصت را برای تعامل و همافزایی همه عناصر، علی الخصوص بخش خصوصی جهت توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری ایجاد خواهد کرد.
ایده شکل گیری شبکه
شکل گیری ایده راهاندازی شبکه نوآوری تهران، یکباره و بدون بسترسازی قبلی نبوده و با وجود بیش از 3 هزار شرکت دانش بنیان و واحدهای تحقیقاتی-صنعتی و مراکز رشد، دانشگاهها، پژوهشگاهها، صندوقهای پژوهش و فناوری و شتابدهندهها نیاز به چنین بستری به خوبی حس میشد. از این رو به منظور همافزایی بین عناصر زیست بوم نوآوری و فناوری و استفاده حداکثری از توان بخش خصوصی با استفاده از تجربههای موفق سایر کشورها برای گستره اکوسیستم های نوآوری، ایده ایجاد شبکه برای پاسخگویی به نیازهای تمامی اعضای این اکوسیستم شکل گرفت.
اهداف بلند مدت و کوتاه مدت شبکه
مختصرا هدف بلندمدت شبکه ایجاد همافزایی و ارتقا سهم اقتصاد دانش بنیان در اقتصاد کل کشور است و هدف کوتاه مدت شبکه تسهیلگری در ایجاد همافزایی از طریق ایجاد تعاملات و ارتباطات است. این ارتباطات در سه سطح ارتباط حاکمیت با بخش خصوصی، ارتباط شرکتها و همچنین افراد با هم و ارتباط شرکتها و افراد با بازار و مردم تعریف میشود که در صورت شکلگیری این تعاملات و هم افزاییهای حاصل از آن، اهداف بلند مدت شبکه محقق خواهد شد.
بنابراین توضیح کارکرد اصلی این شبکه بسترسازی و ارائه امکاناتی برای توسعه و پیشرفت زیستبوم نوآوری و فناوری است که با چهار محور اساسی شامل دسترسی یکپارچه به اطلاعات، پاسخگویی به تقاضا، عرضه گسترده خدمات و توسعه همه جانبه تعاملات، انجام میگردد.
مخاطبین شبکه
شبکه همانطور که از عنوانش پیداست مجموعهای از خدمات را به مجموعهای از عناصر و فعالین این عرصه ارائه میکند، در واقع هر فرد حقیقی و حقوقی که به نحوی در اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور فعالیت میکند، چه خدمتدهنده باشد و چه خدمتگیرنده، چه ایدهپرداز باشد و چه خریدار ایده و یا به صورت گستردهتر هر فردی که تمایل به فعالیت در این اکوسیستم را دارد میتواند عضوی از شبکه باشد.
مزایای شبکه برای اعضا
وقتی بحث شبکه به میان میآید اولین موضوع همان بحث تعاملات و ارتباطات زنجیرهوار درون شبکه است، در واقع توسعه ارتباطات بین عناصر شبکه، خود فینفسه برای اعضای شبکه قابل اهمیت است، وقتی این ارتباطات شکل بگیرد خدمات جدیدی به عرصه ظهور میرسد و پاسخگویی به نیازها هم تسریع مییابد به علاوه بحث یکپارچگی دسترسی به خدمات و یکپارچگی دسترسی به عناصر زیست بوم در میان است که موجب ایجاد شفافیت و جلوهگری مزیتهای رقابتی عناصر نسبت به یکدیگر میشود.
شناخت عناصر از هم، باعث گرفتن خدمات با کیفیتتر، ارزانتر و سریعتر خواهد شد و در کنار همه اینها امکان ظهور و بروز بیشتر برای معرفی شرکتهای کوچک و استارتاپها نیز ایجاد خواهد شد و همین موضوع امکان رقابت سالم در درون شبکه را فراهم میکند.
لازم به ذکر است شبکه برای حضور شرکتهای نوپا و استارتآپها فرصت ویژهای را درنظر گرفته و این مجموعهها میتوانند با برقراری ارتباط با شبکه در فرآیندی بسیار ساده از این فرصت بهرهمند شوند.
دلیل و چگونگی ارتباطات اعضای شبکه
شبکه نوآوری، صرفا یک شبکه مجازی نیست و امروزه نسل سوم از شبکههای اجتماعی شکل گرفته، شبکههایی که ممزوج از فضای حقیقی و مجازی هستند. یعنی تعاملات و ارتباطات درون شبکه تلفیقی از ارتباطات مجازی و حقیقی است که در این شبکه هم، امکان برقراری ارتباطات حقیقی و مجازی فراهم شده است. در مورد دلیل ارتباط هم مهمترین دلیل ،عرضه و تقاضا است. در واقع وجود زمینههای مشترک در فعالیتها، تحقیقات یا حتی علاقهمندیها و نیازمندیها، مسائل و پاسخهای آن موجب ایجاد ارتباط بین اعضا خواهد شد.
اهداف مشترک هم بهانهای برای ایجاد ارتباط و تعامل بین اعضای شبکه است، از هدف دستیابی به دانش یا فناوری مشترک گرفته تا هدف انجام یک پروژه مشترک، همه و همه میتواند موجب ایجاد یک رابطه موقت یا پایدار بین دو یا چند عضو شود.
دستاوردهای حاصله توسط شبکه
شبکه بیش از 5 هزار عضو حقیقی و 600 شرکت از فعالان حوزه نوآوری و فناوری را دارد که در بستر شبکه خدمات نوینی برای ارائه و تعاملات خوبی بین اعضا شکل گرفته است. اما در مورد فعالیتهای شبکه، میتوان به موارد زیادی اشاره کرد، برای مثال بحثی که معمولا بین شرکتها و افراد فعال در اکوسیستم نوآوری کشور رایج است ارائه چندباره اطلاعات به مراکز مختلف برای احراز هویت است، شبکه در گام اول این موضوع را ملغی کرده و اطلاعات افراد و شرکتها، اگر در جایی مورد تایید قرار گرفته باشند برای عضویت در شبکه بدون پر کردن فرمهای چندباره و آوردن تاییده از مراکز مختلف قابل استفاده است.
خدمات بیمه درمان تکمیلی برای شرکتهای کوچک و نوپا هم از دیگر فعالیتهای مورد توجه شبکه بوده است به شکلی که تا کنون 6 هزار نفر از افرادی که تا قبل از راهاندازی شبکه از خدمات بیمه درمان تکمیلی محروم بودند و یا به صورت بسیار محدود و با صرف هزینههای گزاف از آن استفاده میکردند، تحت پوشش قرار گرفتند. همچنین موضوع امکان بهرهمندی افراد مستعد و فرهیخته از کسری خدمت سربازی در ازای انجام پروژه و یا انجام خدمت در قالب امریه (هر دو) در شرکتهای خودشان هم در مرحله اجراست. در این بخش بستری فراهم میشود تا افرادی که در شرکتهای فناور و دانش بنیان کار میکنند خدمت سربازی خود را در همان مجموعه بگذرانند و یا با انجام پروژههای فناورانه شرکتی که در آن مشغول بکار هستند کسری خدمت بگیرند. همچنین در حال حاضر امکانی در دست ایجاد است که مبتنی بر آن اشتراک گذاشتن مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی برای مجموعهها فراهم شده تا افرادی که نیاز به فضای موقت آزمایشگاهی و تحقیقاتی دارند بتوانند از این فضاها استفاده کنند. به علاوه نیز بخشی از موضوع یکپارچهسازی دسترسی به خدمات معاونت علمی و پارکهای علم و فناوری در آن فراهم شده و بخشی دیگر نیز در دست اقدام است.
لازم به ذکر است که با فراهم شدن بسترهای قانونی و فنی در شبکه، توسعه شبکه و ظهور خدمات نوین در شبکه سرعت گرفته و به زودی اتفاقات بسیار جذاب و ویژهای در شبکه خواهد افتاد که در کشور منحصر بفرد خواهد بود.
نسبت شبکه با سامانههای مشابه
پارکهای فناوری و معاونت علمی در بخشهای دولتی و همچنین تعداد زیادی از شرکتهای خدماتی در بخش خصوصی، همگی سامانهها و واحدهای مختلفی برای ارائه خدمات به اعضای خود یا حتی افراد دیگر دارند، شبکه سعی دارد با تسهیل ارتباط اعضا با این سامانهها از طریق آوردن همه این اعضا به داخل شبکه، یکپارچهسازی در دسترسیها را فراهم کند.
چشم انداز آینده شبکه
این شبکه با چشم اندازهایی چون شکلگیری زیست بوم برای توسعه توانمندیها و فناوریهای بومی، تحرک بخشیدن به ابداعات، نوآوریها و کارآفرینی، حمایت از استعدادهای برتر، همافزایی در افزایش سهم اقتصاد دانشبنیان در کشور راهاندازی شده است، شبکه نوآوری سعی دارد با گردهم آوردن تمامی فعالان عرصه فناوری و نوآوری، در کنار اطلاع رسانی و ترویج فعالیتها و دستاوردهای فناورانه و نوآورانه در قالب شبکههای فعال، هوشمند و الهامبخش، با حمایت و مشارکت همه عناصر و اعضای شبکه، توسعه و پیشرفت همه جانبه زیست بوم نوآوری کشور را رقم بزنند و شعار نوآوری بدون مرز را به منصه ظهور برسانند.