مرکز نوآوری شهری تهران (توییک) در سال ۱۳۹۵ با هدف ارائهی راهحلهای نوین در عرصهی فعالیتهای فضامند و متاثر از گفتمان شهر هوشمند برای شهر معاصر ایرانی تاسیس شد. الگوی فعالیتی توییک در قالب نسل دوم تولید دانش و بر پایهی طراحی پژوهش-محور و پژوهش مبتنی بر طراحی استوار است. توییک سعی در ایجاد جایگاهی در شبکهی بینالمللی تولید، تبادل و بهکارگیری دانش در عرصهی نوآوری شهری دارد.
فعالیتهای فضامند، متمرکز بر مجموعهی خدمات و محصولاتی است که ارتباط با فضای فیزیکی در سه مقیاس شیئ، بنا و شهر دارند. این خدمات و محصولات، گسترهای شامل اشیا و مبلمان، اجزای ساختمانی و بناها، فضاهای شهری، خدمات شهری مبتنی بر مکانیزمهای رایانهای و رایانشی، زیرساختهای شهری، بازیوارهها و ابزارکهای هوشمند و مکان-محور، و تکنولوژیهای حسگر و عملگر و تعاملی را دربرمیگیرند.
مسیر تولید، تدقیق، راهبری و بهکارگیری ایدههای پژوهشگران و طراحان توییک، در سه دورهی زمانی تعریف میشود :
۱. دورهی پیش از رشد یا pre-incubation، شامل ارائه، تدقیق و صورتبندی ایدهی اولیه در حوزهی فعالیتهای فضامند و تبدیل آن به پروپوزال یک پروژهی قابل اجرا در دورهی رشد است.
۲. دورهی رشد یا incubation، شامل توسعهی پروپوزال و اجرای آن در قالب یکی از بازوهای پنجگانهی دورهی رشد (تیلب، تی استودیو، تیتز، تیرزیدنسی، تیایونت)، و بهرهبرداری از این دوره در قالب خروجیهای گوناگون دو بازوی پژوهشی و طراحی است.
۳. دورهی پس از رشد یا post-incubation، شامل تامین منابع مالی و اعتباری و تجاریسازی ایدههای رشدیافته از راه مراجعه به سرمایهگذاران بخش خصوصی و دولتی و یا جمعسپاری سرمایهی بذری مورد نیاز است.
بازوهای پنجگانهی دورهی رشد توییک
یک : تی-لب (T-Lab)
تی-لب بازوی اصلی توییک در راستای طراحی محصولات، خدمات، و بستههای پژوهشی با قابلیت تجاریسازی است. تی-لب با مهیا کردن فضای کار، ارائهی حمایتهای علمی-فنی، و در اختیار گذاشتن شبکهی متخصصین در ارتباط با توییک، تلاش میکند که صاحبان ایدههای نوآور در عرصهی فعالیتهای فضامند را حمایت کند.
دو : تی-استودیو (T-Studio)
تی-استودیو بهعنوان بازوی آموزشی توییک، سعی در تولید و بهاشتراکگذاری دانش در حوزههای متاثر از گفتمان شهر هوشمند دارد. فعالیتهای تی-استودیو شامل استودیوهای آموزشی میانمدت و ورکشاپهای کوتاهمدت است و با نظارت و راهبری مستقیم پژوهشگران ارشد توییک انجام میشود. از جملهی فعالیتهای انجامشده در تی-استودیو میتوان به مجموعهی استودیوهای فصلی شهریت فرصتگرا، دورهی تابستانی بینالمللی انستیتوی معماری پیشرفتهی کاتالونیا (IAAC)، مجموعهی ورکشاپهای ریمورف، ورکشاپ متریالهای هوشمند، ورکشاپ مبلمان مشارکتی، ورکشاپ بازیهای مکانمحور، و استودیوی صندلی هوشمند با همکاری دانشگاه UCL انگلستان اشاره کرد.
سه : تی-تز (T-Thesis)
تی-تز با هدف حمایت علمی پایاننامههای دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاههای کشور بهوجود آمدهاست. پژوهشگران ارشد توییک، اعضای مقیم در بازوی تی-تز را برای تبدیل پایاننامههای دانشگاهی به گسترهی متنوعی از خروجیها – مانند خدمات و محصولات قابل تجاریسازی، بستههای پژوهشی، نمایشگاه، کتاب، و ... - به طور مستقیم حمایت میکنند.
چهار : تی-رزیدنسی (T-Residency)
تی-رزیدنسی یک فرصت اقامتی است که به حرفهمندان جوان این امکان را میدهد که فعالیتهای خود را در محیط توییک و در تعامل با آن و اعضای آن انجام دهند. اعضای بازوی تی-رزیدنسی میتوانند از محیط توییک به عنوان یک فضای کار اشتراکی استفاده کنند و در صورت تمایل، دستاوردهای خود را در تعامل با ظرفیتهای توییک به سوی مسیرهای جدیدی هدایت کنند.
پنج : تی-ایونت (T-Event)
تی-ایونت با فراهم آوردن بسترهای مناسب برای برگزاری رویدادهای حوزهی فعالیتهای فضامند، سعی در ایجاد و گسترش گفتمانهای نوین در این حوزه دارد. رویدادهای تی-ایونت میتوانند شامل سمپوزیومها، میزگردها، جلسات سخنرانی، رویدادهای مجازی و غیره باشند. از جمله رویدادهای برگزارشده در این قالب میتوان به سمپوزیوم دو روزهی آب در تابستان ۹۶ با شرکت اساتید ایرانی مقیم اروپا و امریکا درحوزهی مدیریت منابع طبیعی و جمعی از حرفهمندان معماری و شهرسازی، و نیز سلسله میزگردهای میانرشتهای توییک-تینک-تنک در پاییز و زمستان ۹۶ اشاره کرد.