خبری از کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور نیست / آیا پروژه کارت‌خوان موبایلی در ایران، شکست خورده است؟
حالا حدود ۳ سال از اولین مجوزها می‌گذرد و خبری از این دستگاه‌ها در کشور نیست و در زندگی روزمره خود خیلی شاهد استفاده کسب‌وکارها از آنها نیستیم؛ دلیل این موضوع چیست؟ چه دلایلی مانع از توسعه دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی در ایران شده است؟ آیا پروژه کارت‌خوان موبایلی در ایران، یک پروژه شکست خورده است؟ برای پاسخ به این سوال‌ها با تعدادی از افراد فعال در این حوزه گفت‌وگویی کردیم که در ادامه می‌توانید بخوانید. او می‌گوید: «در ابتدای کار می‌توانستیم کارت‌خوان‌های موبایلی را به‌عنوان دستگاه‌های لوکس و خاص به مشتریان VIP عرضه کنیم ولی این موضوع برخلاف منافع ملی و خروج ارز بی‌رویه می‌شد لذا این مدت‌زمان از ابتدای سال ۹۶ تاکنون جهت ترویج و آموزش فرهنگ صحیح استفاده از این نوع دستگاه‌ها توسط PSP به‌پرداخت هزینه شده است.» نیز در خصوص عدم توسعه کارت‌خوان‌های موبایلی در ایران به سه موضوع اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «به لحاظ کاربری چون دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی برای ارتباط با موبایل مشتری از فناوری بلوتوث استفاده می‌کنند، گاها دستگاه‌هایی که برای این موضوع ارائه می‌شود، خیلی ارتباط بلوتوثی آنها پایدار نیست و ارتباط دچار قطع و وصل می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود که به‌عنوان یک عامل بازدارنده به کارت‌خوان‌های موبایلی نگاه شود. دومین موضوعی که در ارتباط با این دستگاه‌ها وجود دارد، فرهنگ‌سازی استفاده از آنها است چراکه مشتریان ما همچنان عادت دارند رسید فیزیکی تراکنش خود را دریافت کنند و این موضوع باعث می‌شود که مشتریان بسیاری از کسب‌وکارها از دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی استقبال نکنند. بانک سرمایه حدود دو سالی است که دستگاه کارت‌خوان موبایلی را در سبد محصولات کارت‌خوان خود دارد و ارائه می‌کند و برای مشتریان مختلف نیز نصب کردیم ولی به گفته شعبانی این دستگاه‌ها چندان با استقبال مواجه نشده‌اند. او می‌گوید: «با توجه به این موارد کارت‌خوان‌های موبایلی خیلی توقع ما را در توسعه بازارهای جدید برآورده نکرده‌اند و انتظاری که داشتیم تا پذیرندگان و مشتریان با دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی با رسیدهای الکترونیکی ارتباط برقرار کنند، نیز اتفاق نیفتاد و خیلی موفقیت‌آمیز نبود اما ما همچنان این دستگاه را در سبد محصول خود خواهیم داشت؛ منتها تا وقتی‌که دستگاه‌های کارت‌خوان بی‌سیم به‌صورت فعلی عرضه می‌شوند، رغبت به استفاده از کارت‌خوان‌های موبایلی کمتر خواهد بود.» معاون بانکداری الکترونیک اداره انفورماتیک بانک سرمایه بر این عقیده است که کارت‌خوان موبایلی در ایران نیز مانند دستگاه‌ها و ماژول‌هایی است که فرهنگ آنها دیرتر از خود آنها وارد جامعه می‌شوند و به‌مرور در کشور جا می‌افتد. نیز به دو نکته در خصوص عدم توسعه کارت‌خوان‌های موبایلی در ایران اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «اول اینکه تعداد دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی موجود در بازار در قیاس با کارت‌خوان‌های دیگر، تعداد بسیار اندکی هستند و درواقع شاید بتوان گفت که حدود یک تا یک و نیم درصد از بازار حدود ۸ میلیونی کارت‌خوان کشور را کارت‌خوان‌های موبایلی تشکیل می‌دهند؛ درنتیجه بخشی از دیده نشدن دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی در زندگی روزمره، به این خاطر است که همچنان در قیاس با کارت‌خوان‌های سنتی و کارت‌خوان‌های عادی درصد کمتری را شامل می‌شوند. دومین دلیل نیز این است که اغلب کسب‌وکاری‌های عادی که در کشور فعال هستند، همچنان علاقه‌مند هستند که از دستگاه‌های کارت‌خوان عادی استفاده کنند و اصولا کسب‌وکارهایی به دنبال کارت‌خوان موبایلی می‌روند که یا منع قانونی جهت دریافت کارت‌خوان داشتند و به این روش به شکلی از منع قانونی عبور کردند یا اساسا داشتن دستگاه کارت‌خوان به دلیل حجم کم کار آنها برایشان توجیه اقتصادی نداشته است بنابراین دستگاه کارت‌خوان موبایلی باعث می‌شود بدون اینکه هزینه زیادی به شرکت‌های پرداخت تحمیل شود، سرویس پرداخت موبایلی را هم در اختیار این کسب‌وکارها قرار دهد. نیز صحبت می‌کند: «تراکنش‌های جذب شده روی دستگاه‌های کارت‌خوان موبایلی پرداخت الکترونیک سداد ازنظر تعداد شاید نصف تعداد کارت‌خوان‌های عادی باشد که در حال تراکنش هستند؛ درنتیجه تعداد تراکنش‌های این دستگاه‌ها کم هست ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که شرکت پرداخت الکترونیک سداد به شکل جدی در حوزه کارت‌خوان‌های موبایلی ورود نکرده و تاکنون به‌صورت محدود در این حوزه پیش رفته است چراکه دغدغه‌های قانونی برای ما اولویت دارد و عملا فروش و واگذاری کارت‌خوان موبایلی دغدغه‌هایی ایجاد می‌کند که به خاطر دچار نشدن به این دغدغه‌ها، به‌صورت محدود به این حوزه پرداخته‌ایم.» با توجه به صحبت‌های صادق، کمتر از یک دهم درصد تراکنش‌های شرکت پرداخت الکترونیک سداد از مسیر کارت‌خوان‌های موبایلی انجام می‌شود. در شرایط فعلی بیشتر کارت‌خوان‌های موبایلی به‌عنوان بدیل دستگاه کارت‌خوان‌های سیار استفاده می‌شوند و امکان خاص و ویژه‌ای نیز علاوه بر کارت‌خوان در اختیار استفاده‌کننده قرار نمی‌دهند و صرفا کارت‌خوانی است که حتی دستگاه پرینتر نیز ندارد و نمی‌تواند رسید دستگاه را پرینت کند؛ اما به نظر می‌رسد اگر این بازار بخواهد رشد کند و مورد استقبال و اقبال قرار بگیرد، باید کسب‌وکارهای خاصی تعریف شوند که یکپارچگی بین اپلیکیشن‌های موبایل و اپلیکیشن‌های فروش و توزیع شرکت‌ها ایجاد کنند؛ یعنی اتصال کارت‌خوان‌های موبایلی به تلفن همراه ارزش‌افزوده‌ای برای کسب‌وکارهایی که از آن استفاده می‌کنند ایجاد کند که عملا آن کسب‌وکارها با کارت‌خوان‌های سنتی نتوانستند آن را داشته باشند و دستگاه کارت‌خوان موبایلی در اینجا هست که می‌تواند به حیات خود ادامه دهد. مدیرعامل شرکت سابین تجارت آریا صحبت‌هایش را در خصوص عدم توسعه کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور ادامه می‌دهد: «همچنین قالب جامعه تصور می‌کردند چون اسم این دستگاه، کارت‌خوان موبایلی است، سایز آن کوچک‌تر از کارت‌خوان‌های دیگر است و پرتابل نیز هست، به دست آوردن آن چه در قالب خرید و چه در قالب اجاره از بانک‌ها آسان‌تر است؛ درواقع جامعه فکر می‌کرد که کارت‌خوان‌های موبایلی سهل‌الوصول‌تر هستند ولی واقعیت این بود که گرفتن آنها نسبت به کارت‌خوان‌های دیگر خیلی تفاوتی نمی‌کرد؛ در نتیجه خیلی از کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور استفاده نشد.» وکیلیان توضیح می‌دهد: «اما ما از کارت‌خوان موبایلی همچنان استفاده خواهیم کرد ولی با کاربری جدید؛ چراکه برنامه‌های زیادی برای این دستگاه داریم و می‌خواهیم یک کار خلاقانه روی آن انجام دهیم و کاربرد آن را کمی تغییر دهیم تا از حالت دو دستگاهی خارج شود. جوانمردی درباره دومین دلیل اینطور توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه در این دستگاه‌ها تراکنش به واسطه موبایل‌های هوشمند صورت می‌‌گیرد، قرار بود شرکت‌های PSP سرویس‌های ارزش افزوده به پذیرندگان ارائه کنند در صورتی‌که این مزیت در کارت‌خوان‌های موبایلی فعلی دیده نمی‌شود و در سطح سرویس، تفاوتی با سایر کارت‌خوان‌ها ندارند؛ بنابراین پذیرنده ترجیح می‌دهد از دستگاه‌های فعلی استفاده کند چرا که فرایند استفاده از کارت‌خوان‌های موبایلی نیز پیچیده‌تر از کارت‌خوان‌های دیگر است.» معاون تولید سخت‌افزار شرکت فناپ تک سومین دلیل عدم توسعه کارت‌خوان‌های موبایلی در ایران را فرهنگ استفاده مشتریان از دستگاه‌ها می‌داند: «متاسفانه در هنگام ورود کارت‌خوان‌های موبایلی به فرهنگ استفاده مشتری ایرانی نیز توجه نشده است؛ به دلیل اینکه کارت‌خوان‌های موبایلی رسید فیزیکی به مشتری ارائه نمی‌کنند، مشتری باید شماره موبایل خود را روی دستگاه وارد کند اما مشتریان علاقه‌مند به ثبت شماره موبایل خود روی هر دستگاهی نیستند و این موضوع باعث عدم تمایل مشتری به استفاده از این دستگاه‌ها می‌شود. با توجه به صحبت‌های جوانمردی، علاوه بر سه دلیل ذکر شده، ورود کارت‌خوان‌های اندرویدی به‌عنوان نسل جدید دستگاه‌های کارت‌خوان به بازار نیز مانع از توسعه و گسترش کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور خواهد شد چراکه به سهولت می‌توان روی کارت‌خوان‌های اندرویدی سرویس‌های ارزش افزوده را تعریف و به پذیرندگان ارائه کرد. نیز درباره عدم فراگیر شدن کارت‌خوان‌های موبایلی در کشور توضیح می‌دهد: «با توجه به این موضوع که در کارت‌خوان موبایلی از رسید الکترونیکی به‌جای رسید کاغذی استفاده می‌شود و در جامعه آگاهی و شناخت لازم به این نوع رفتار از کارت‌خوان بوجود نیامده، استفاده از این دستگاه‌ها فراگیر نشده است.»
متن کامل خبر در سایت راه پرداخت
نظرات