استارت‌آپ‌هایی که در نطفه خفه شدند / نگاهی به خروجی برخی مراکز نوآور و شتابدهنده
از تولید ناخالص داخلی کشور در افق ۱۴۰۴ و پایان برنامه ۲۰ ساله ۵۰ درصد برآورد شده، اما اینک با گذشت ۱۰ سال از برنامه توسعه سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی حدود نیم تا یک درصد است. با کمی اغماض می‌توان گفت بیشتر از آنکه رشد استارت‌آپ‌ها در این چند سال به چشم بخورد، قصه متوقف شدن آنها، عدم ادامه فعالیت یا بدهی بالا آورده آنها به گوش می‌رسد. در این مسیر به‌دنبال مقصر نیستیم، اما می‌خواهیم این موضوع را بررسی کنیم که چرا با وجود راه‌اندازی تعداد زیادی از مراکز نوآوری، خروجی قابل توجهی از آنها نمی‌بینیم؟ از این مراکز نوآوری چند استارت‌آپ موفق بیرون آمده و بر روی چه تعداد از آنها سرمایه‌گذاری بلندمدت صورت گرفته است؟ در حوزه فینتک و فناوری اطلاعات در چند سال اخیر مراکز نوآوری جدیدی به‌وجود آمده‌اند و هر روز نیز شاهد بیشتر شدن آنها هستیم. آنها شرکتی با گروه استارت‌آپ تاسیس و در مقابل سرمایه‌گذاری اولیه و آموزش‌ها و خدماتی که به صاحبان ایده می‌دهند سهمی از شرکت را در اختیار می‌گیرند، البته می‌تواند تاسیس شرکت هم در کار نباشد و در قبال حمایت‌های مالی و معنوی از طرح‌ها، سهمی از آینده تولیدی محصول را در اختیار بگیرند. برای اینکه بیشتر با فعالیت این مراکز آشنا شویم، به چند مورد از آنها که در یکی دو سال اخیر فعالیت محسوسی داشته‌اند اشاره می‌کنیم و می‌خواهیم بدانیم آنها تاکنون چه تعداد از استارت‌آپ‌ها را جذب کرده و چه تعداد نیز در این مسیر شکست خورده یا موفق نبوده‌اند؟ این شتابدهنده تاکنون چهار دوره شتابدهی داشته و اکنون در دوره چهارم است. این شتابدهنده، چهار دوره شتابدهی انجام داده و بیش از ۲۰ استارت‌آپ تحت حمایت شتابدهی این مرکز قرار گرفته‌اند. اما استارت‌آپ‌هایی بوده‌اند که خروجی موفقی از این شتابدهنده نداشته یا شکست خورده‌اند. از سال ۱۳۹۳ شروع به‌کار کرد و تاکنون شش دوره شتابدهی را انجام داده است. نیز ازجمله استارت‌آپ‌هایی بودند که از این شتابدهنده موفق بیرون نیامدند. از سال ۱۳۹۳ فعالیت خود را در راستای حمایت، شتابدهی و سرمایه‌گذاری بر روی استارت‌آپ‌های حوزه فناوری اطلاعات آغاز کرد. تاکنون بیش از ۳۵۰ استارت‌آپ وارد کمپ دیموند در شهرهای تهران، تبریز، اصفهان، شیراز و بوشهر شده‌اند و از این میان استارت‌آپ‌هایی مانند این شتابدهنده تا سقف ۲۵ میلیون تومان از استارت‌آپ‌ها پشتیبانی می‌کند و فرایند شتابدهی تیم‌ها نیز بین دو تا شش ماه است. تاکنون بیش از ۷۰ استارت‌آپ در این شتابدهنده ورود کرده‌اند که برخی از آنها نیز وارد مرحله سرمایه‌گذاری شده است. فعالیت خود را در سال ۱۳۹۴ با راه‌اندازی اولین فضای کار اشتراکی ایران آغاز کرد. حوزه‌های تحت پوشش فینووا حوزه‌های شتابدهی، فضای کار اشتراکی و سرمایه‌گذاری است. تاکنون بیش از ۴۲ استارت‌آپ در فضای کار اشتراکی این مرکز فعالیت کرده‌اند که از این تعداد ۲۵ استارت‌آپ از فینووا خارج شده‌اند. ، نظربازار، ایزی‌پز، بوتیک، فول‌فکر، بدان، الوین، ایوند، پولیتو، پول‌وست، ویرا ساینس، تپسی، جاب‌اینجا، نگین پردازش، پین‌تایم، دوپرو، ایت‌بیت، باهمتا، بامارو، دراپز، پروفایل، تریدآپ، برنا، آناناس جاب حضور دارند و بر روی بیش از پنج استارت‌آپ دیگر نیز سرمایه‌گذاری شده که از این میان شتاب‌دهنده‌ای است که از سال ۱۳۹۶ کار خود را آغاز کرد و در سه حوزه تخصصی از استارت‌آپ‌ها حمایت می‌کند. حمایت نوین‌تک شامل امکانات موردنیاز برای رشد استارت‌آپ‌ها ازجمله فضای کار اشتراکی، مربی‌ها، سرمایه اولیه به مبلغ ۳۰ میلیون تومان و کارگاه‌ها و آموزش‌های لازم است. از این میان برخی استارت‌آپ‌ها مانند در سایت این شتابدهنده نام هشت استارت‌آپ دیده می‌شود که از این میان استارت‌آپ‌هایی مانند در سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را در حوزه فناوری‌های مالی (fintech) آغاز کرده است. در این مرکز تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان برای هر استارت‌آپ در دوره شتابدهی سرمایه‌گذاری می‌شود و تاکنون بر روی ۱۱ استارت‌آپ شتابدهی شده که از این میان استارت‌آپ حمایت‌ها و خدمات مرکز فناوری سامسونگ-امیرکبیر در سه سطح به استارت‌آپ‌های پذیرفته شده ارائه می‌شود و تاکنون نیز هفت دوره شتابدهی را با حدود ۴۰ استارت‌آپ پشت سر گذاشته است. یک شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر است که با هدف مرتفع کردن خلا موجود در زیست‌بوم سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور و به‌منظور ارائه خدمات موردنیاز برای گذار موفق ایده‌ها به استارت‌آپ و استارت‌آپ به مرحله انسجام و جلوگیری از رها شدن طرح‌هایی که از شبکه شتابدهی کشور خارج شده‌اند، سال ۱۳۹۵ تاسیس شد. این شرکت‌ها در مراحل ابتدایی رشد و تکامل اقتصادی خود، مورد توجه سرمایه‌گذارانی هستند که با ارزیابی موشکافانه خود، شکاف سرمایه و کمبود نقدینگی شرکت‌های کارآفرین را جبران می‌کنند و در گروه سهام‌داران آنها قرار می‌گیرند. طی دو سال اخیر بیش از ۲۰ صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه به اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران درخواست دادند تا برای تاسیس، موافقت اصولی بگیرند ولی بیشتر این صندوق‌ها بعد از گرفتن موافقت اصولی خالی ماندند و حدود شش صندوقی که پذیره‌نویسی شدند و توانسته‌اند مبالغ اندکی را جذب کنند، تقریبا تمامی منابع خود را یا در بانک سپرده‌گذاری کرده‌اند یا اوراق با درآمد ثابت خریده‌اند و سود بانکی و اوراق به حساب هیات مدیره و مدیر صندوق رفته است. البته باید این نکته را نیز مد نظر قرار دهیم که این وام‌های پرداخت شده توسط صندوق نوآوری و شکوفایی به غیر از سرمایه‌ای است که بانک‌ها و دانشگاه‌ها برای استارت‌آپ‌ها صرف کرده‌اند.
متن کامل خبر در سایت راه پرداخت
نظرات