متن سخنرانی سوزان لی؛ طراح مد، محقق Central Saint Martins College of Art and Design و مدیر پروژه تحقیقاتی BioCouture در TED
پانزده سال قبل، من کاملا، هم آنچه که با آن کار میکردم و هم چگونگی کارم را بعد از یک همکاری انقلابی با یک زیستشناس تغییر دادم. پروژه ما، دیدگاه متفاوتی به زندگی را در من ایجاد کرد، که مرا با دنیایی پر از امکانات جدید آشنا کرد در رابطه اینکه چطور میتوانیم چیزها را طراحی کنیم و بسازیم. یک روش خارقالعاده برای تولید کشف کردم: تولید بیولوژیکی. یعنی تولید با زیستشناسی.
این به چه معنی است؟ خب، بهجای مصرف گیاهان، حیوانات یا نفت برای تولید محصولات مصرفی، ما شاید مواد را مستقیما از موجودات زنده پرورش دهیم. آنچه که خیلیها آن را، «چهارمین انقلاب صنعتی» مینامند ما کارخانجات جدید را سلولهای زنده تصور میکنیم. باکتری، جلبک، قارچ، و مخمر: مدرنترین ابزارهای طراحی ما شامل ابزارهای بیوتکنولوژی هستند.
سفر خود من در تولید بیولوژیکی با پروژهای بنام «بیوکوتور» شروع شد. انگیزه این بود که بهجای پرورش یک گیاه، مثل پنبه، دریک مزرعه به مدت ماهها، میتوانستیم از میکروبها برای پرورش سلولز مشابه در چند روز در آزمایشگاه استفاده کنیم. با استفاده از نژاد خاصی از باکتری در مایعی مغذی، ما نخهای سلولز تخمیر کردیم که خودشان به فرم پارچه کنار هم مرتب شدند. من پارچهای که رشد داده بودم را خشک کردم و بریدم و به صورت لباسها، کفشها و کیفهایی دوختم. به زبا ن دیگر، ما در یک آزمایشگاه مواد پرورش دادیم و آنها را تبدیل به محصولات متفاوت کردیم در مدت چند روز. این با روشهای فعلی تولید پارچه در تقابل است، که یک گیاه رشد داده میشود، و فقط قسمت پنبهاش برداشت میشود، به نخ تبدیل میشود، بصورت پارچه بافته میشود و بعد احتمالاً از اقیانوسها میگذرد قبل از اینکه بریده شود و بصورت لباسی دوخته شود. تمام اینها میتواند ماهها طول بکشد.
خب این محصولات آزمایشی ما به پتانسیل وسیع بهبود در استفاده از منابع اشاره میکرد. از کاهش استفاده از آب، انرژی و مواد شیمیایی لازمه در تولید یک ماده گرفته، تا عدم تولید مواد زاید، ما پارچههایی را بصورت تمامشده رشد دادیم -- آن را «تولید افزوده بیولوژیکی» بنامید.
توسط تولید بیولوژیکی، بسیاری مراحل پرکار انسانی را با یک مرحله زیستی جایگزین کرده بودم. و همینطور که با این سیستم زنده کار کردم، تفکر طراحی مرا تغییر داد. اینجا سیستم زیستی بود، که بدون دخالت من غیر از طراحی شرایط اولیه برای رشد، بک ماده پایدار و قابل استفاده را تولید بهینه میکرد.
حالا من نمیتوانم به مواد از دیدگاه تولید بیولوژیکی نگاه نکنم. در واقع، جامعهای از مخترعان جهانی در حال گسترش است که تولید مواد را با زیستشناسی دوباره تصور میکنند. بسیاری شرکتها در حال حاضر مواد قارچی پرورش میدهند، ولی نه دقیقا قارچها -- با استفاده از «میسیلیوم»، که سیستم ریشه قارچ است، برای پیوند دادن محصولات جانبی کشاورزی روشی است که به «چسب طبیعت» معروف شده است. یکی از راههای معمول استفاده از این روش استفاده از یک قالب سه بعدیست که درون آنرا با یک محصول زائد کشاورزی مثل شاخههای ذرت یا کنف پرمیکنید، آب اضافه میکنید، و چند روز صبر میکنید که میسیلیوم در تمام آن رشد کند، بعد قالب را برمیدارید، و یک فرم سه بعدی پرورش دادهاید.
به طرز شگفت آوری، ما میتوانیم بسیاری از ساختارها را اینگونه با استفاده از ارگانیزمهای زنده رشد دهیم. از اسفنجهایی که میتوانند بهجای پلاستیک در کفشها استفاده شوند گرفته، تا مواد مثل چرم، بدون دخالت حیوانات، تا لوازم خانه، یا کفپوش -- که تمام اینها در تولید آزمایشی هستند. قارچها میتوانند موادی را بوجود آورند که بصورت طبیعی بازدارنده آتش هستند، بدون هیچ ماده شیمیایی. آنها بطور طبیعی آبگریز هستند، یعنی آب را جذب نمیکنند. دمای ذوب بالاتر از پلاستیک دارند. پلیاستر میتواند هزارها سال طول بکشد تا تجزیه شود. مواد بستهبندی قارچی میتوانند بصورت طبیعی در حیاط پشتی شما تجزیه شوند در مدت زمانی کمی مثل ۳۰ روز. ارگانیزمهای زنده، مواد زائد را به موادی کاربردی، با قیمت رقابتی تغییر میدهند که میتوانند جایگزین پلاستیک یا مواد دیگر نشردهنده CO۲ شوند.
و وقتی ما شروع به رشد مواد با ارگانیزمهای زنده کنیم، روشهای دیگر تولید، غیر منطقی به نظر خواهند آمد. مثلاً یک آجر ساده را در نظر بگیرید. صنعت تولید بتن، مسئول حدود ۸٪ نشر CO۲ جهانی است. این بیشتر از تمام هواپیماها و کشتیها در هر سال است. روش تولید سیمان نیازمند این است که مواد در یک کوره در دمایی بالاتر از ۱٫۰۹۳ درجه سانتیگراد بسوزند. این را با سازنده بیولوژیکی مقایسه کنید. آنها یک میکروب خاک را استفاده میکنند که اجزاء ریز جدا، مثل شن یا خرده سنگ را، به یک آجر بیولوژیکی و یا سیمان بیولوژیکی تبدیل کنند. این پردازش در دمای اتاق اتفاق میافتد، تنها در چند روز. فکر کنید: آجرهای پرورش داده شده. یک سیستم آبیاری، آب پر از املاح را به ظرفهای آجر میرساند که در آنها باکتری تلقیح شده. باکتری کریستالهایی درست میکند که دور هر دانه شن ایجاد میشوند، و تمام اجزاء جدا را به هم میچسبانند که یک آجر محکم ایجاد کنند. ما حالا میتوانیم مواد ساختمانی را رشد دهیم به روش زیبایی که طبیعت رشد میدهد، دقیقا مثل یک صخره مرجانی. و این آجرهای بیولوژیکی تقریبا سه برابر محکمتر از یک بلوک سیمانی هستند. و برخلاف روش تولید سنتی سیمان، جذب کربن آنها بیشتر از میزانی است که تولید میکنند. اگر ما میتوانستیم ۱/۲ تریلیون آجری که هر سال با آتش درست میکنیم را با آجرهای بیولوژیکی جایگزین کنیم، میتوانستیم نشر دیاکسیدکربن را به اندازه ۸۰۰ میلیون تن در سال کاهش دهیم.
علاوه بر رشد مواد با ارگانیسمهای زنده، ما حتی به طراحی محصولاتی شروع کردیم که به رشد آن مواد کمک میکنند. و این از آگاه شدن به این واقعیت میآید که همان چیزی که ما سعی میکردیم کنار بزنیم -- زندگی -- درواقع شاید بزرگترین همکار ما باشد. برای این منظور، ما همه روشهایی را که کمک کند ما میکروبهای سالم را در اکوسیستم خودمان رشد دهیم بررسی میکردیم. مثال بسیار خوب برای این، معمارانی هستند که پوست ساختمان را طوری تصور میکنند که مانند پوسته درخت عمل کند. نه مثل یک لایه سبز آرایشی. آنها پوستههای معماری را طراحی میکنند طوری که پذیرای اکوسیستمهای زنده تکاملی باشند. این ساختارهای سطحی برای این طراحی شدهاند که زندگی را به داخل دعوت کنند. و اگر ما همان انرژیای را که برای سرکوب انواع زندگی بکار میبریم در جهت کشت زندگی بکار بریم، چهره منفی جنگل سیمانی شهری را به جایی تبدیل میکنیم که واقعا در آن یک اکوسیستم زنده پررونق جاریست. با تشویق مراودات صورت ساختمان با میکروبهای سالم، ما میتوانیم وضعیت محیط زیست را بهبود بخشیم یا مدیریت آب طوفان را بهتر کنیم و حتی نشر دیاکسیدکربن را کمتر کنیم با کم کردن انرژیای که برای سرد و گرم کردن ساختمانهایمان استفاده میکنیم.
ما در آغاز درک پتانسیل تکنولوژیهای طبیعت بستر هستیم. من هیجانزده هستم که ما در راه طراحی و تولید یک دنیای مواد جدید هستیم. این راهیست که از استفاده نادرست منابع انرژی غیرقابل تجدید به سمت کار کردن با زندگی تجدیدپذیر اصلی میرود. به جای طراحیای که زندگی را بیرون کند، ما با آن و برای آن طراحی میکنیم. بستهبندی، مد، کفش، لوازم خانه، مواد ساختمانی -- محصولات زیستساخت شده میتوانند نزدیک به مراکز استفاده آنها رشد داده شوند با منابع محلی، زمین کمتر، انرژی کمتر، و حتی با استفاده از ضایعات صنعتی.
در گذشته اینگونه بود که ابزارهای بیوتکنولوژی فقط در دسترس شرکتهای قدرتمند و بینالمللی محصولات شیمیایی و بیوتکنولوژی بود. در قرن گذشته ما انتظار داشتیم که نوآوریهای مواد از شرکتهایی مثل DuPont، Dow، BASF بیاید. ولی این انقلاب قرن ۲۱ امی، با شرکتهای نوپا رهبری میشوند با تیمهای کوچک و بودجه محدود. و درضمن تمام بنیانگذاران آنها تحصیلات علمی ندارند. بلکه شامل هنرمندان، طراحان و معماران میشوند. تابحال بیش از یک میلیارد دلار در شرکتهایی سرمایهگذاری شده که محصولات مصرفی را زیستساخت میکنند.
من فکر نمیکنم که ما راهی غیر از ساختن زیستی آیندهمان داریم. از ژاکتی که شما پوشیدهاید تا صندلیای که رویش نشستهاید تا خانهای که در آن زندگی میکنید، مواد طراحی شده برای شما نباید سلامت شما و یا سیاره ما را تحت تاثیر قرار دهد. اگر مواد قابل بازیافت نباشند و یا بازیافت طبیعی در خانه نشوند، ما باید آنها را پس بزنیم.
من متعهدم که این آینده را تبدیل به واقعیت کنم با نشان دادن تمام کارهای خارقآلعادهای که امروز در حال انجام است و با کمک کردن به گفتگوهای بیشتری بین طراحان، دانشمندان، سرمایهگذاران و شرکتها. زیراکه ما به یک انقلاب در روش تولید مواد نیاز داریم، و همین الان نیازمند آن هستیم.
لینک اصل خبر در سایت پارک علم و فناوری کردستان
نظرات