گفتگو درباره اکوسیستم استارتاپی استان سمنان و شاهرود
روز دوشنبه مورخ 21 مهر 1399، جناب آقای سید حسین موسوی - دبیر محترم کانون نوآوران و فناوران - به همراه جناب آقای سید محمدحسن طباطبائی - عضو محترم هیئت مدیره کانون نوآوران و فناوران - به دیدار جناب آقای دکتر نظری - ریاست جدید پارک علم و فناوری استان سمنان - رفتند.
دبیرکانون نوآوران و فناوری در ابتدای این دیدار انتخاب شایسته جناب دکتر نظری و قبول مسئولیت توسط ایشان را اقدامی مبارک دانسته و ضمن تبریک ویژه، برای ایشان آرزوی موفقیت کرد. سید حسین موسوی در ادامه به معرفی کانون نوآوران و فناوران و برنامه های انجام شده این سازمان مردم نهاد تخصصی پرداخت. برگزاری رویدادهای مختلف با شرکت بیش از هزار شرکت کننده و همکاری با سازمان ها و نهادهای مرتبط با اکوسیستم استارتاپی منطقه از جمله موارد مطروحه بود.
ایشان در ادامه به بیان مشکلات، کاستی ها و مسائل استارتاپی منطقه پرداختند و پیشنهاداتی برای تکمیل زیرساختهای لازم منطقه و برگزاری رویدادهای استارتاپی هدفمند مطرح نمودند.
راهاندازی فضای کاری اشتراکی در پارک جهت بهره‌مندی بهتر از منابع، برگزاری رویداد استارتاپی برای فرهنگیان منطقه (معلمان) و دانش آموزان و تمرکز بر حوزه دانش‌آموزی از جمله نکاتی بود که جناب آقای موسوی به آنها اشاره کردند.
در ادامه موضوعات و مطالبات مهم جامعه استارتاپی منطقه شامل کارخانه نوآوری شاهرود و پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات شاهرود ( پارک ICT شاهرود) و تکمیل زیرساختهای دیگر پارک با ریاست محترم پارک علم و فناوری استان مطرح گردید.
جناب دکتر نظری در این دیدار ضمن استقبال از نکات مطرح شده، به بیان نقطه نظرات خویش پرداختند. ایشان با استقبال از همکاری با سازمان های مردم نهاد جهت رونق فضای استارتاپی استان، آمادگی پارک جهت شکل گیری هر نوع همکاری ممکن را اعلام نمودند.
جناب آقای دکتر نظری در ادامه خواستار ارائه برنامه پیشنهادی کانون نوآوران و فناوران برای رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه شدند تا زمینه های همکاری مورد بررسی قرار گیرد.
ریاست پارک علم و فناوری استان سمنان، در پایان ضمن اشاره به مسائل مرتبط با کارخانه نوآوری و پارک ICT شاهرود و فعالیتهای مختلف پارک در سطح استان، پیگیری این موارد را جزو برنامه های پارک اعلام نمودند.
با توجه به مطالب مطرح شده در جلسه فوق، روز چهارشنبه 30 مهر 1399، دبیر کانون نوآوران و فناوران در نامه ای خطاب به جناب دکتر نظری، برنامه پیشنهادی کانون برای رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه را ارائه نمودند. متن این نامه و برنامه پیشنهادی در ادامه تقدیم می‌شود.
.
نامه به دکتر نظری
جناب آقای دکتر نظری
ریاست محترم پارک علم و فناوری استان سمنان
موضوع: برنامه پیشنهادی برای رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه
با سلام و احترام
پیرو گفتگوی جلسه دوشنبه مورخ 21 مهر ماه 1399، برنامه‌ی پیشنهادی کانون نوآوران و فناوران برای رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه تقدیم می‌شود. این برنامه پیشنهادی، شامل ایجاد زیرساختهای فیزیکی و انجام اقدامات نرم افزاری است. عناوین کلی این برنامه شامل دو بخش زیر است:
ایجاد و راهاندازی فضای کاری اشتراکی
برنامه جامع فرهنگسازی، آموزش، ترویج و حمایت از فعالیتهای استارتاپی (طرح فاتح)
در بخش اول، به اهمیت ایجاد و راهاندازی یکی از زیرساختهای مورد نیاز اکوسیستم استارتاپی منطقه و تامین و آماده‌سازی سخت افزار لازم اشاره می‌شود. هدف از طرح بخش دوم، لزوم پرورش نیروی انسانی (به عنوان مهمترین سرمایه و بازیگر اکوسیستم) برای رونق اکوسیستم است. شایان ذکر است که موراد مذکور مکمل یکدیگر بوده و به تنهایی، اثربخشی لازم را نخواهد داشت.
کانون نوآوران و فناوران به عنوان سازمان مردم نهاد تخصصی در حوزه استارتاپ، کارآفرینی و هدایت شغلی، برنامه پیش رو را براساس نیازسنجی انجام شده ارائه نموده و در راستای اجرای آن هرگونه همکاری و پیگیری لازم را انجام خواهد داد. پیشاپیش از حسن توجه حضرتعالی سپاسگزاریم.
با تشکر
سید حسین موسوی
دبیر کانون نوآوران و فناوران
رونوشت:
جناب آقای راحتی، معاونت محترم فناوری و نوآوری پارک علم و فناوری استان سمنان
.
پیوست نامه کانون نوآوران و فناوران
با موضوع: "برنامه پیشنهادی برای رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه"
.
بخش اول: ایجاد و راهاندازی فضای کاری اشتراکی
با توجه روند روبه‌رشد تقاضای استقرار در پارک علم و فناوری استان سمنان و بطبع آن محدودیت‌های زیرساختی جهت استقرار تیم‌های استارتاپی، خواهشمند است ایجاد و راهاندازی فضای کاری اشتـراکی (co-working space) پارک علم و فناوری استان سمنان در اولویت قرار گیرد.
تجربه ثابت کرده است که برخی از تیم‌ها و یا شرکت‌های متقاضی استقرار، نیاز جدی به استفاده از فضای دفتری ندارند اما جهت بهره‌مندی از مزایای استقرار در پارک علم و فناوری؛ اقدام به دریافت فضای دفتری از پارک می‌نمایند. در عین حال تیم‌های نوپا و جوانی وجود دارند که در مراحل ابتدایی اجرای ایده قرار داشته و دریافت فضای کاری مناسب جهت انجام فعالیتهای لازم؛ نیازی جدی برای ایشان محسوب می‌شود که فرآیند جاری برای استقرار در پارک و محدودیت‌های موجود، انرژی و زمان زیادی را از این تیم‌های نوپا به هدر می‌دهد؛ انرژی و زمانی که می‌بایست صرف اجرای ایده محوری شود به بروکراسی اداری اختصاص می‌یابد!
در چنین حالتی پیشنهاد می‌شود با راهاندازی فضای کاری اشتراکی، بستر استفاده حداکثری هر 2 گروه ذکر شده از خدمات ارزنده مادی و معنوی پارک علم و فناوری استان سمنان فراهم شود. در ادامه به برخی از فواید راهاندازی فضای کاری اشتراکی در پارک به اختصار اشاره می‌شود.
فواید راهاندازی فضای کاری اشتراکی
استقرار در کوتاه‌ترین زمان ممکن: با ایجاد فضای کاری اشتراکی پارک علم و فناوری استان سمنان، تیم‌ها و شرکت‌های متقاضی استقرار در پارک میتوانند در فرآیندی سریع‌تر در پارک مستقر شده و فعالیتهای اصلی پیرامون اجرای ایده محوری را انجام دهند. با اینکار انرژی و انگیزه بالای موجود در تیم‌ها – خصوصا در مراحل اولیه - به اجرای ایده محوری اختصاص می‌یابد و بروکراسی‌های معمول اداری و سایر مسائل مشابه باعث به حاشیه راندن ایده‌محوری نمی‌شود.
ایجاد شبکه فناوران: در فضای کاری اشتراکی بستر تعامل، هم‌افزایی و شبکه‌سازی برای تیم‌های مستقر فراهم می‌شود و به آنها این امکان را می‌دهد تا به آسانی در زمان نیاز به کمک؛ برای پروژههای خاص یا کارهای حساس از نظر زمانی؛ از سایر افراد کمک بگیرند.
تجربه یک دوره آزمایشی و کاهش هزینه‌ها: استقرار در فضای کاری اشتراکی این فرصت را به تیم‌های نوپا می‌دهد تا قبل از ورود به امور خاص شرکت‌داری، اجرای عملی ایده محوری و هماهنگی و انسجام اعضای تیم خود را محک بزنند. این موضوع باعث می‌شود تا درصورت بروز مشکلات رایج در ابتدای راه برای تیم‌ها، آسیب و هزینه‌های کمتری را شاهد باشیم. مسئله‌ای که می‌تواندبرای تخصیص منابع مالی به طرح‌ها مدنظر قرارگرفته و بهره‌وری حمایت‌های مالی مستقیم و غیرمستقیم پارک را نیز افزایش دهد.
راهاندازی فضای کاری اشتراکی برای آن دسته از شرکت‌های غیرفعال و یا دارای استفاده محدود، فرصت استفاده کامل از خدمات و حمایت‌های پارک را بدون نیاز به دریافت فضای دفتری فراهم خواهد کرد و بعضا هزینه‌های ایشان را در اموری مانند منابع انسانی و خرید تجهیزات کاهش می‌دهد.
همانطور که مستحضرید وجود اتاق‌های جلسات و مذاکرات گوناگون در فضای کاری اشتراکی، این فرصت را فراهم می‌کند تا شرکت‌ها و تیم‌های مستقر، در هر زمان که نیاز به برگزاری جلسات در محیطی مناسب دارند، از این اتاق‌ها استفاده نمایند.
.
مشخصات و ویژگی‌های پیشنهادی فضای کاری اشتراکی
فضای کاری اشتراکی شامل قسمت‌های گوناگونی است که وجود هرکدام، برای رفع بخشی از نیازهای تیم‌های استارتاپی ضروری است. پارک علم و فناوری استان سمنان دارای منابع متنوعی است که این فرصت را فراهم می‌کند تا یکی از کامل‌ترین و بی‌نظیرترین فضاهای کاری اشتراکی درکشور را داشته باشد. در ادامه به بخش‌های مورد نیاز یک فضای کاری اشتراکی مجهز و همچنین منابع موجود پارک در راستای راهاندازی این زیرساخت ارزشمند، به اختصار اشاره می‌شود.
فضای کاری: اصلی‌ترین و مهمترین قسمت یک فضای کاری اشتراکی، وجود فضای کاری مناسب در آن است. منظور از فضای کاری مناسب، محیطی آرام با طراحی ظاهری و چیدمان مناسب، دارای میز و صندلی اداری استاندارد و امکانات لازم (پریز برق به تعداد کافی، اینترنت پرسرعت، تهویه مناسب، نور مناسب، کمد وسایل و...) است.
پارک علم و فناوری استان سمنان، به لحاظ زیرساختی نه در وضع مطلوب که در وضعیت مناسبی قرار دارد و میتواند این موارد را بخوبی تامین نماید. در ادامه گزینه‌های پیشنهادی برای مـکان راهاندازی فضای کاری اشتراکی بیان شده است.
تجهیزات اداری مشترک: تجهیزاتی مانند پرینتر و دستگاه کپی و سایر ابزارهای لازم. البته در صورت حمایت پارک میتوان خدمات مجازی ارزنده‌ای مانند خط تلفن مجازی، هاست و.. را نیز با تخفیف مناسبی برای تیم‌ها فراهم نمود.
اتاق جلسات: حداقل 2 تا 2 اتاق جلسه (در ابعاد کوچک) جهت برگزاری جلسات کوچک در بین اعضای- تیم یا جهت مذاکرات تیم‌ها با مشتریان و شرکا و... نیاز است.
اتاق کنفرانس: حداقل 2 اتاق مجهز به تلوزیون LED جهت برقراری ارتباط آنلاین با مشاوران و منتورها نیاز است (میتوان در یک برنامه‌ریزی مشخص براساس نیاز تیم‌ها؛ آموزش‌ها، منتورینگ غیرحضوری و ارائه مشاوره‌های لازم به تیم‌ها را فراهم نمود).
از آنجایی که چندین تیم در فضای کاری اشتراکی مستقر میشوند، ایجاد چندین اتاق جلسه و کنفرانس ضروری است تا ضمن رفع نیاز تیم‌ها در زمان‌های گوناگون، به حفظ نظم و آرامش در فضای کاری اشتراکی کمک شود.
شایان ذکر است درصورت نیاز به استفاده از سالن‌های جلسات بزرگ موجود پارک، افراد میتوانند با طی فرآیندهای لازم برطبق روال جاری، از آنها بهره‌مند شوند.
اتاق بازی: وجود اتاق بازی به رفع خستگی و تجدید انرژی تیم‌های جوان کمک شایانی خواهد کرد. استفاده تیم‌ها و شرکت‌های مستقر در فضای کاری اشتراکی از سایر امکانات ورزشی پارک مانند سالن- بدنسازی و سالن فوتسال نیز میتواند مجموعه امکانات رفاهی تیم‌ها را تکمیل نماید.
اتاق استراحت: مکانی برای استراحت کوتاه (فارغ از سر و صداهای محیط کاری و ...) ،درصورت ایجاد فضای کاری اشتراکی در پارک، میتوان از فضای نمازخانه‌ها و مسجد نیز جهت استراحت افراد بهره برد.
آبدارخانه و محیط سرو غذا: وجود آبدارخانه جهت تهیه نوشیدنی‌های معمول مانند چای برای اعضای- تیم‌های مستقر و مهمانان ایشان ضروری است. همچنین با توجه به حضور تمام‌وقت تیم‌ها در برخی ایام، فراهم بودن یخچال جهت نگهداری غذا و اجاق گاز جهت گرم نمودن غذا ضروری بنظر میرسد.
درصورت ایجاد فضای کاری اشتراکی در پارک، با توجه به افزایش حضور تیم‌ها و نفرات در مرکز رشد، راهاندازی یک بوفه در پارک میتواند مورد بررسی قرار گیرد.
لابی: فضایی مناسب برای گفتگوهای دوستانه (شبکه سازی) اعضای تیم‌های استارتاپی و مراجعه‌کنندگان؛ پیشنهاد می‌شود یک منشی جهت ارائه توضیحات لازم به مراجعه‌کنندگان در لابی مستقر شود.
.
مدل پیشنهادی فضای کاری اشتراکی
شخصیت حقوقی مرکز
درصورت صلاح‌دید مدیریت محترم پارک، فضای کاری اشتراکی میتواند به عنوان زیر مجموعه "مرکز نوآوری- و شکوفایی خلاقیت" درنظر گرفته شود.
البته اصلی‌ترین محدودیت این موضوع، طبق بند 4-2 آیین نامه مرکز نوآوری؛ حداکثر زمان استقرار در مرکز نوآوری است که 9 ماه از شروع فعالیت بوده و بهتر است جهت عدم مغایرت با اهداف فضای کاری اشتراکی، مورد بررسی مجدد قرار بگیرد. همچنین می‌بایست شرایط حضور شرکت‌های مرکز رشد در این فضا و استفاده از حمایت‌های جاری پارک بررسی شود تا حداکثر بهره‌مندی از ایجاد این فضا با توجه به اهداف ذکر شده حاصل شود.
اداره امور فضای کاری اشتراکی نیز مشابه مدل ایجاد و راهاندازی آزمایشگاه‌های پارک و یا مراکزی مانند پارک نوآموز پیشنهاد می‌شود که به صورت درصدی از درآمد، به بخش خصوصی واگذار شده و اداره امور جاری در آنها برعهده بخش خصوصی (مستاجر) خواهد بود. طبیعتا ایجاد و راهاندازی چنین زیرساختی در شهرستانها، توجیه اقتصادی مناسبی برای بخش خصوصی ندارد لذا لازم است جهت بهره‌مندی منطقه و در راستای تحقق اهداف ماموریتی پارک، امتیازات مناسبی جهت ورود بخش خصوصی پیش‌بینی شود.
ارتباط حقوقی با متقاضیان فضا
پذیرش افراد، تیم‌ها و شرکت‌های متقاضی براساس آیین نامه مرکز نوآوری خواهد بود. همانطور که قبلا ذکر شد، یکی از اهداف اصلی ایجاد فضای کاری اشتراکی، استقرار در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای جامعه هدف است؛ لذا برنامه ریزی مناسب جهت تسهیل و تسریع در پذیرش، نیاز جدی محسوب می‌شود.
مکان فضای کاری:
4 گزینه برای مکان فضای کاری به عنوان پیشنهاد مطرح می‌شود:
1. کارخانه نوآوری شاهرود
بدیهی است که با ایجاد و راهاندازی کارخانه نوآوری شاهرود به عنوان مرکز تجمیع بازیگران اکوسیستم استارتاپی، راهاندازی فضای کاری اشتراکی در این محل مناسب‌ترین گزینه ممکن خواهد بود. از طرف دیگر، امکانات کامل و مناسبی موجود در کارخانه نوآوری نیز میتواند مکمل امکانات فضا باشد.
2. پارک ICT شاهرود
با توجه به حوزه فعالیت اکثر استارتاپها یعنی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، طبیعتا پیش‌بینی ایجاد فضای کاری اشتراکی در پارک تخصصی فناوری اطلاعات و ارتباطات شاهرود گزینه مناسبی به شمار می‌رود.
3. ساختمان قدیم پارک علم و فناوری استان سمنان واقع در بلوار آزادی
فضای کاری اشتراکی در بهترین نقاط شهری و با قابلیت دسترسی مناسب ایجاد و راهاندازی می‌شود تا مورد استقبال قرار گیرد. به همین جهت ایجاد فضای کاری اشتراکی در موقعیت مناسب شهری اهمیت بالایی دارد. موقعیت پیشنهادی که در مجاورت "خانه جوانان شهرستان شاهرود" (به عنوان اصلی‌ترین و مهمترین مرکز فعالیت جوانان شهرستان) قرار دارد؛ با توجه به پتانسیل سازمان‌های مردم نهاد جوانان، گزینه بسیار مناسبی برای معرفی پارک علم و فناوری و فعالیتهای آن، جذب و هدایت جوانان مستعد، فعالیت پویای مرکز و بهره‌وری بالای آن به شمار می‌رود.
در حال حاضر، در ساختمان قدیم پارک علم و فناوری، خانه جوانان شهرستان شاهرود (و کافه مهارت -استان سمنان)، شرکت تعاونی توسعه و عمران شاهرود و شرکت اینترنت پارسیان (شریف) مستقر هستند.
4. ضلع غربی طبقه اول ساختمان مرکز رشد واحد‌های فناور واقع در پردیس مرکزی پارک علم و فناوری (به همراه 2 اتاق در همان طبقه جهت تبدیل به سالن جلسات و کنفرانس و...)
این فضا دارای دو محیط وسیع جهت ایجاد فضای کاری و همچنین اتاق جهت تبدیل به سالن جلسات و سالن کنفرانس و اتاق بازی و... است. همچنین با توجه به مهندسی ساختمان، این فضا دارای آبدارخانه و سرویس های بهداشتی و سایر امکانات مرتبط است که هزینه‌های ایجاد فضای کاری اشتراکی را کاهش می‌دهد.
نکته منفی این فضا، موقعیت مکانی آن و مشکلات و سختی دسترسی به آن است. همانطور که می‌دانید فضاهای کاری اشتراکی در بهترین نقاط شهری با دسترسی عالی ایجاد میشوند که همین موضوع، عامل بسیار مهمی در موفقیت عملکردی این مراکز به شمار می‌رود. در عین آنکه عملکرد ضعیف و غیرقابل قبول فضاهای کاری اشتراکی که موقعیت مکانی مناسبی نداشته اند نیز مشهود است.
.
هزینه‌ها
هزینه‌ها شامل دو بخش هزینه‌های سرمایه‌ای و هزینه‌های جاری است که بخش اعظم آن به هزینه‌های سرمایه‌ای مربوط می‌شود. این هزینه‌ها در بخش تجهیزات مورد نیاز تشریح شده است(جدول1). شایان ذکر است که بخش اعظمی از تجهیزات مندرج در جدول زیر، در حال حاضر توسط پارک تهیه شده یا در شکلی دیگر تامین می‌شود(این تجهیزات با علامت * مشخص شده است). قیمت‌ها به تومان است.
جدول یک - تجهیزات مورد نیاز فضای کاری اشتراکی
از جمله هزینه‌های جاری فضای کاری اشتراکی میتوان به نیروی انسانی (مدیریت، اپراتور پاسخگویی، خدمات و نظافت)، هزینه آب – برق -گاز و تلفن و هزینه‌های مرتبط با تعمیرات و سرویس تجهیزات اشاره کرد.
با توجه به درآمد بسیار پایین حاصله از فضای کاری اشتراکی، تامین بخشی از هزینه‌های جاری شامل هزینه آب – برق – گاز و اینترنت نیز برعهده پارک خواهد بود. مستاجر نیز موظف خواهد بود که نیروی انسانی مورد نیاز برای مدیریت فضا را تامین نموده و کلیه وسایل و تجهیزات را به شکل صحیح و سالم حفظ و نگهداری نماید. در این حالت حداقل 3 نفر نیروی انسانی مورد نیاز است که مطابق قانون کار، حداقل حقوق ماهیانه ایشان در حدود 9 میلیون تومان خواهد بود.
.
درآمدهای حاصله فضای کاری اشتراکی
از جمله درآمدهای فضای کاری اشتراکی نیز میتوان به دریافت اجاره ماهانه از اعضای تیم‌ها و فریلنسرها و دریافت هزینه اجاره سالن‌های جلسات و کنفرانس (البته هر تیم مستقر امکان استفاده رایگان به میزان مشخص در ماه را دارد) اشاره کرد.
با فرض استقرار حداقلی 20 نفر و دریافت اجاره 30 هزارتومانی از هر نفر (معادل 50% هزینه فعلی استقرار در اتاق‌های مراکز رشد) ؛ درآمد حاصله 600 هزار تومان خواهد بود. در صورت استقرار حداکثری در فضای کاری اشتراکی (استقرار 50 تا 70 نفر)، درآمد حاصله حداکثر 1500000 تومان تا 2100000خواهد بود. همچنین با فرض دریافت اجاره هر ساعت 10 هزار تومان برای سالن جلسات و کنفرانس، حداکثر درآمد قابل پیش‌بینی حدود 200 هزار تومان خواهد بود. با توجه به موارد ذکر شده، حداقل درآمد فضای کاری اشتراکی حدود 700 هزار تومان و حداکثر درآمد ماهانه فضای کاری اشتراکی، 1700000 تا 2300000 خواهد بود که سهم پارک و موجر، توافقی تعیین می‌شود.
همانطور که قبلا ذکر شد در شهر کوچکی مانند شاهرود، راهاندازی این زیرساخت تنها از عهده بخش دولتی برمی‌آید و برای بخش خصوصی در سالهای ابتدایی توجیه اقتصادی لازم را نخواهد داشت. لیکن وجود این زیرساخت ارزشمند با بهره‌گیری از منابع موجود و تزریق بهینه سایر منابع، میتواند منفعت قابل توجه و نتایج ارزنده‌ای برای منطقه و پارک علم و فناوری استان سمنان به ارمغان بیاورد. لذا خواهشمند است در راستای نیل به اهداف ماموریتی پارک و همچنین رونق اکوسیستم استارتاپی منطقه، اقدامات لازم جهت راهاندازی این مرکز صورت پذیرد.
بخش دوم: برنامه جامع فرهنگسازی، آموزش و ترویج فعالیتهای استارتاپی (طرح فاتح)
طرح فاتح با هدف فعالسازی و ایجاد پویایی در اکوسیستم کارآفرینی هر منطقه اجرا می شود. کلمه فاتح مخفف 4 اقدام اصلی طرح به شرح زیر است:
(ف) فرهنگسازی در حوزه کارآفرینی و استارتاپی
(ا) آموزش مهارتهای اصلی و تکمیلی حوزه استارتاپی و کارآفرینی
(ت) تمرین و ترویج فعالیتهای کارآفرینی
(ح) حمایت از فعالیت ها ( یا به نوعی کسب و کارها یا استارتاپ های شکل گرفته)
جامعه هدف طرح فاتح؛ عموم علاقه‌مندان و افراد دارای پتانسیل کارآفرینی و نقش آفرینی در اکوسیستم- استارتاپی است. این طرح در تلاش است تا با انجام اقدامات نرم افزاری، فضای عمومی جامعه را به سمت کارآفرینی هدایت و نیروی انسانی اکوسیستم استارتاپی را به عنوان مهمترین سرمایه و بازیگر اکوسیستم تامین نماید. البته این طرح ادعای جامعیت و یا پوشش کامل فعالیتهای مورد نیاز را ندارد بلکه براساس الگوهای اجرا شده، نیازسنجی و شرایط کلی منطقه و کشور آماده شده است و قابلیت تغییر یا تکمیل دارد.
فرهنگسازی:
اولین و مهمترین گام فرهنگسازی در حوزه استارتاپی و کارآفرینی است. آگاه سازی مدیران اقتصادی و اجرایی، نخبگان علمی و آحاد جامعه نسبت به ضرورت ها، دستاوردها و الزامات کارآفرینی، انجام مجموعه فعالیت های استعدادیابی و هدایت شغلی براساس استعداد، تبیین مفاهیم پایه کارآفرینی، معرفی فرصتها و چالش های حوزه کارآفرینی، جهت دهی دیدگاه جامعه از فرهنگ کارمندی و فرهنگ مصرف به فرهنگ کارآفرینی و تولید تغییر در مهارت ها و رفتار کارآفرینی و توانمند شدن فارغ التحصیلان دانشگاهی و جهت دهی نوجوانان و جوانان برای ورود به فضای خلاقیت و نوآوری و ... از جمله اقدامات این حوزه می باشد.
با توجه به پیچیدگی و گستردگی مقوله فرهنگ، آموزش و پرورش صحیح و اصولی نسل جدید اهمیت بالاتر و در عین حال قابلیت عملیاتی تری دارد. لذا در ادامه به این موضوع تاکید گردیده است.
آموزش:
دومین رکن اصلی برای فعالسازی و ایجاد پویایی در یک اکوسیستم کارآفرینی، آموزش کاربردی، منسجم و مستمر می باشد. ارائه هدفمند و مناسب آموزش‌های لازم به جامعه مخاطب دارای پتانسیل، اقدامی اساسی به شمار می‌رود لذا توجه به جنبه‌های مختلف آن، اهمیت بسیار بالایی دارد.
مجموعه ای از کارگاه ها در دو قالب اصلی و جانبی (برای تکمیل مهارتها) پیشنهاد می گردد.
نکته مهم : برنامه ریزی برای برگزاری رویداد های مختلف دیگر بر اساس نیاز و بازخورد ها گرفته شده از جامعه ی فعال در طول طرح فاتح صورت می پذیرد.
الف) کارگاه های اصلی شامل عناوین زیر هستند:
همایش انگیزشی و تبیین مفاهیم کارآفرینی
کارگاه بیزینس مدل و بیزینس پلن
مسائل حقوقی در استارتاپها
مسائل مالی و حسابداری در استارتاپها
مجموعه کارگاه‌های مهارتهای نرم (مانندکارگاه فن بیان و مهارتهای ارتباطی و...) که توصیه می‌شود ایجاد و راهاندازی مدرسه تخصصی مهارتهای نرم مورد بررسی قرار بگیرد.
کارگاه تیم سازی و کارتیمی، منابع انسانی در استارتاپها
کارگاه های بازاریابی و فروش، اصول و فنون مذاکره
ارزیابی و ارزشگذاری، شاخص‌های کلیدی عملکرد، نحوه جذب سرمایه‌گذار، تامین مالی استارتاپها
ب)کارگاه های جانبی شامل عناوین پیشنهادی زیر است. لازم به ذکر است که سایر کارگاه ها براساس نیاز و بازخوردها، تنظیم و در میان کارگاه های اصلی و در طول سال برگزار می گردد.
ثبت شرکت و ثبت برند ( یک کارگاه 8 ساعته)
آشنایی با قوانین حوزه مالیات و بیمه ( یک کارگاه 8 ساعته)
آموزش طراحی سایت وردپرس ( حداقل 10 و حداکثر 30 جلسه 2 الی 3 ساعته)
آموزش ساخت اپ اندروید ( حداقل 10 و حداکثر 30 جلسه 2 الی 3 ساعته)
آموزش نرم افزار های کاربردی حوزه کارآفرینی مانند نرم افزار کامفار ( یک کارگاه 8 ساعته)
تمرین و ترویج
الف) برگزاری رویداد های آموزشی، تجربی، ترویجی مانند استارتاپ ویکند و... به تعداد حداقل دو مورد در طول سال (هر شش ماه یکبار) پیشنهاد می گردد.
تمرین آموخته‌های کارگاه ها، ارتقای انگیزه افراد و زمینه سازی برای ورود جامعه جدید علاقه مند به حوزه کارآفرینی از جمله اهداف اصلی این رویداد است.
رویدادهای استارتاپی دانش‌آموزی بستر ایجاد جامعه استارتاپی
اکیدا پیشنهاد می‌شود برگزاری رویدادهای استارتاپی برای دانش‌آموزان در اولویت قرار گیرد. تمرکز و توجه به حوزه دانش‌آموزی میتواند زمینه شکل‌گیری استارتاپ های موفق و همچنین پرورش نیروی انسانی مناسب اکوسیستم را در سالهای آتی به وجود آورد.
برتری ویژه و قابل توجه دانش‌آموزان به دانشجویان، بومی بودن اکثر قاطع دانش‌آموزان است که همین موضوع احتمال حضور افراد در منطقه در سالهای آتی را نیز تقویت می‌کند. در صورت مهاجرت موقت مانند تحصیل در دانشگاه های خارج از منطقه، دانش‌آموزان حاضر افراد توانمند و آموزش دیده‌ای محسوب میشوند که میتوانند در اکوسیستم استارتاپی کشور نقش‌آفرینی نمایند و همین موضوع نیز میتواند در توسعه ارتباطات استارتاپی منطقه، موثر باشد.
رویدادهای استارتاپی برای معلمان؛ اقدامی بنیادین و موثر:
از انجاکه معلمان نقش تاثیرگذاری در ایجاد تفکر کارآفرینی و همچنین ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری دارند میتوانند نقش به سزایی در پرورش نسلی کارآفرین و پویا داشته باشند. لذا توان افزایی و ارتقای دانش معلمان در حوزه ایجاد کسب وکارهای نوپای نوآور (استارتاپ ها) و تبدیل معلمان به مشوق و راهنمای دانش آموزان برای ورود ایشان به حوزه کارآفرینی (خصوصا حوزه استارتاپ ها که مبحثی جدید در ادبیات و فضای کسب وکار ایران است)؛ اقدامی بنیادین و اثربخش به شمار می‌رود.
ب) دورهمی‌ها، نشست‌های فناورانه و جلسات ترویجی مانند همفکر میتوانند زمینه انتقال تجربه و توسعه ارتباطات بین فعالان استارتاپی و کارآفرینی منطقه را فراهم کنند. همچنین این رویدادها، بهترین فضا برای فرهنگسازی و تبلیغ برنامه های استارتاپی، اعتبارسنجی ایده‌ها و ... به شمار می‌رود.
همفکر : همفکر بستری برای انتقال تجربه‌ها و توسعه ارتباطات حرفه‌ای است. کارآفرین‌ها، صاحبان ایده، افراد دارای تخصص و یا علاقه مند به یادگیری (در هر زمینه ای) ، سرمایه‌گذارها، مشاورها و سایر علاقه‌مندان به کسب‌وکار؛ در همفکر گرد هم آمده و در مورد ایده‌ها، استارت‌آپ‌ها، کسب‌وکارها و علاقه‌مندی‌های خود به گفتگو می‌پردازند. شرکت‌کنندگان در همفکر با یکدیگر همفکری و مشورت نموده و اطلاعات و تجربیاتشان را به اشتراک می‌گذارند. ارتباطاتی که در همفکر شکل می‌گیرد؛ میتواند زمینه‌ساز شروع همکاری‌های جدید شود. همفکر در بیش از 30 شهر ایران برگزار می‌شود.
از جمله موضوعات دیگر که در همفکر شاهرود به آنها پرداخته می‌شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
معرفی استارت اپ ها منطقه و شرکت های فناور
جلسات معرفی مراکز مرتبط با کارآفرینی
سینما کارآفرینی (درحال برنامه ریزی برای اجرا)
جلسات کتابخوانی کارآفرینی
حمایت
در صورت انجام اقداماتی که قبل از این تشریح گردید (فرهنگسازی، آموزش، تمرین و ترویج)، افراد آموزش های لازم جهت راهاندازی کسب و کار را گذرانده‌اند و با انجام اقدامات بخش تمرین و ترویج، خود را برای شروع کسب و کار آماده کرده‌اند. در چنین شرایطی افراد برای شروع کسب و کار خود به زیرساختها و حمایت‌هایی نیاز دارند.
معرفی و هدایت استارتاپ های شکل گرفته به سمت مراکز حمایتی مانند پارک علم وفناوری و استفاده از خدمات سامانه‌های حمایتی یا برگزاری نشست های سرمایه گذاری با گروه های سرمایه گذاری- خطرپذیر (VC ها) از جمله اقدامات مورد نیاز بخش حمایت طرح فاتح است. شایان ذکر است که اقدامات بخش‌های فرهنگسازی، آموزش و ترویج نیز با حمایت این مراکز اجرا می‌شود و به نوعی معرفی این مراکز در بخش‌های قبلی صورت گرفته است. اما انچه باید مورد توجه قرار گیرد این است که حداکثر تلاش برای تسهیل ارائه حمایتها انجام شود.
برنامه‌ها و درصورت نیاز رویدادهای این حوزه در هماهنگی کامل با سه بخش اول خواهد بود و در یک تقویم سالانه منسجم، درج خواهد شد. به عنوان مثال، فراخوان جذب استارتاپها یا رویدادهای سرمایه گذاری و جذب سرمایه در استارتاپها، همزمان یا بعد از اقدامات ترویجی و به تعداد مشخص و در زمان مشخص تنظیم می‌شود.
پایان
با تشکر فراوان از توجه شما
منبع: سایت کانون نوآوران و فناوران
نظرات