مهمترین چالشهای پرداختیاری چیست؟ / ۱+۲۰ نفر از فعالان حوزه پرداخت به این سوال پاسخ دادهاند
تاکنون حدود ۷۰ شرکت توانستهاند تفاهمنامه پرداختیاری خود را دریافت کنند و حدود سیصد شرکت دیگر نیز در صف دریافت آن هستند ولی با گذشت بیش از یک سال از اولین تفاهمنامهها، این حوزه با چالشهای متعددی روبهرو است. همچنین از اکثر مدیران عامل شرکتهای PSP و مقامات مسئول در نهادهای ناظر نیز این سوال را پرسیدیم که به نظر آنها پرداختیاری با چه چالشهایی روبهرو است که اکثرا از دادن پاسخ به این سوال امتناع کردند. محق دریافت کارمزد شاپرکی این تراکنشها میداند درحالیکه این کارمزدها به شرکت PSP پرداخت میشود از دیگر چالشهای پرداختیاری میتوان به این نکته اشاره کرد که پرداختیار قادر به دریافت سرویسهای بانکداری باز است که میتواند بهوسیله آن خدمات متنوعتری نسبت به شرکت PSP در اختیار پذیرندگان خود قرار دهد اما ارائه چنین سرویسهایی برای شرکتهای PSP در حال حاضر بهصورت مستقیم امکانپذیر نیست و این موضوع میتواند به بازاریابی مستقیم پذیرندگان PSP از طرف پرداختیار کمک کند. به نظر من مهمترین چالش پرداختیاری در حال حاضر تثبیت این کسبوکار در فضای پرداخت الکترونیکی کشور است. دشواری این امر از این رو است که پرداختیاری تقریبا به تمامی بازیگران اصلی و تعیینکننده فضای پرداخت الکترونیکی کشور (رگولاتور، شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت و بانکها) وابسته است و برخی از این بازیگران (اگر نگوییم مایل به برچیده شدن این کسبوکار هستند) به دلایلی، انگیزه چندانی برای کمک به تداوم این کسبوکار ندارند. در این بین مهمترین فاکتوری که میتواند موجب استحکام جایگاه پرداختیاری و قوام و دوام حضور این کسبوکار در حوزه پرداخت الکترونیکی کشور شود، پایبندی پرداختیاران به چارچوبهای فنی و کسبوکاری ترسیم شده در این زمینه و بهانه ندادن به دست کسانی است که حضور پرداختیاران در صنعت پرداخت الکترونیکی کشور را در تقابل با منافع خود میبینند. پرداختیاران از سوی بانک مرکزی و شرکت شاپرک در راستای مدیریت شبکه پرداخت بانکی برای افرادی که قادر به اخذ درگاه مستقیم بانکی نیستند و هدفمندی تراکنشهای خرد شبکه بانکی کشور ازجمله مسائل روی کار آمدن پرداختیاری هستند، ولی این موارد در حال حاضر جدی تلقی نشده و موقعیتهایی فراهم شده تا ناخواسته منجر به خروج مبالغ خارج از سقف تعیینشده از شبکه بانکداری شود که این مشکلات با احراز هویت و تایید صحیح اطلاعات رفع میشود، همچنین وقتی گردش مالی حساب کاربری یک پذیرنده پرداختیار بهصورت روزانه بیش از بیست میلیون تومان هست آیا قادر نیست مراحل اداری و قانونی را طی کند تا مستقیما از بانک درگاه دریافت کند. پرداختیاران باید پذیرندگانشان را با توجه به موارد و مطالبی فنی سطحبندی کنند، علت این موضوع این است که در حال حاضر امنیت و تایید اصالت انجام تراکنش در فعالیت پذیرندگانشان برایشان مهم نیست و تنها ملاک اصلی آنان این است که آورده مالی بیشتری همراه داشته باشند. ازجمله سطوحی که میتوان برای پذیرندگان یک پرداختیار در نظر گرفت موارد زیر است: ولی مشکل این هست که پرداختیاران دنبال آورده بیشتر، متعاقب آن درآمد بیشتر از کارمزدهای دریافتی از پذیرندگان هستند و همین امر منجر به اختلال در نظام پرداخت کشور شده است، علت این موضوع نیز این است که تراکنشها بدون تایید اصالت انجام دهنده تراکنش روی پایانههای اینترنتی پرداختیاران انجام شده و پرداختیاران نیز کاربران خود را با مواردی که قابلیت استناد کافی ندارد احراز هویت میکنند؛ این در حالی است که مواردی از قبیل استفاده از سامانه شاهکار، تاییدیههای پیامکی، تاییدیههای تماس تلفنی، مراجعات حضوری افراد و… مدنظر مراجع است. دخالت حاکمیت در کسبوکار پرداختیارها و نحوه اداره آن، قانونها و تبصرههایی که گذاشته میشود نیز از چالشهای دیگر پرداخت یارها است. عدم توجه به شناسایی دقیق مشتریان که اگر حل نشود احتمالا فعالیتهای آتی محدود خواهد شد و یکی از دلایل ورود و توجه ارگانهای نظارتی به عملکرد این شرکتها همین حوزه است فرایند تسویه با مشتریان که باید بهصورت موردی و با امکان پیگیری ابتدا و انتهای هر تراکنش صورت پذیرد و در حال حاضر بعضا اینگونه نیست و تسویه کلی انجام میشود، بهعبارتدیگر تسویه با حساب پرداختیاری و از آنجا پرداختیار وجوه را به حساب پذیرنده منتقل میکند درحالیکه باید بر اساس مدلهای تسویه توافق شده بین پرداختیار و پذیرنده این پول از حساب امانی پرداختیار به حساب تسویه و از آنجا به پذیرنده منتقل شود بزرگترین مشکل موجود، مسدود شدن حساب پرداختیار از ناحیه پلیس و دستور قضایی بهواسطه یک تراکنش حتی با مبلغ پایین مربوط به یکی از پذیرندگان است که موجب میشود دیگر امکان تسویه با تمام پذیرندگان برای چند روز (تا گرفتن دستور رفع مسدودی) وجود نداشته باشد. عدم ایجاد ارزشافزوده در سیستم پرداختیاری در فضای رقابتی با شرکتهای PSP و محدودسازی پرداختیاران به ارائه سرویسهایشان در چارچوبی مشخص که عملا دست پرداختیاران را در ارائه سرویسهای مختلف و متنوع میبندد، ازجمله چالشهای مهم پرداختیاران هستند. به نظر بنده یکی از مهمترین چالشها و مشکلات پرداختیاران، عدم دسترسی به سامانههای تجمیع شده و اطلاعات بزرگ در خصوص شناسایی اربابرجوعان خود است و از یک طرف از سوی نهادهای نظارتی و قضایی تحتفشار هستند که چرا احراز هویت به شیوه صحیح انجام نمیشود و از سوی دیگر پرداختیارها میگویند که سامانهها و اطلاعات را به آنها تحویل نمیدهند و بهصورت آنلاین آنها را ندارند و لذا این موضوع باعث شده است که بسیاری از کلاهبرداریها در این بستر اتفاق بیفتد؛ درنتیجه اگر این چالش عدم دسترسی آزاد به اطلاعات و اطلاعات هویتی و شناسنامهای که نیاز هست از سوی اداره ثبتاحوال و سایر نهادهای مرتبط مانند بانک مرکزی در اختیار قرار داده شود، خیلی از مشکلات پرداختیارها حل خواهد شد و عملا درگیر مباحث کیفری و جرائم کلاهبرداری نخواهند شد و صرفا به کسبوکار شخصی و امنیت پایدار خود خواهند رسید. پرداختیار هم در بروز این تخلف یا جرائم مسئول است؟ این چالشی است که پرداختیارها با اینحال هیچ چالشی بالاتر از سورپرایز شدن یک کسبوکار نیست، قطعی ارتباطات در هفتههای گذشته که باعث زیان کلان و جبرانناپذیری در سطح منابع انسانی و مالی شده است و در حال حاضر نیز بخشنامه جدید بانک مرکزی در خصوص محدود کردن انتقال وجه از طریق اینترنت را میتوان فراتر از چالش دانست. مهمترین چالش پرداختیارها نبود یک رقابت عادلانه بین PSP و پرداختیار برای جذب مشتریان به دلایل زیر است: برخی از مهمترین چالشهای پرداختیاران عدم همکاری مناسب شرکتهای PSP، نبود مدیریت صحیح شاپرک، درآمد نامشخص پرداختیاریها، حذف دستگاه کارتخوان از سبد ارائه خدمات پرداختیاریها و بهنوعی ارائه خدمات تنها CNP و زمانبر بودن تولید و ارائه کسبوکارهای جدید است؛ اما پیشنهاد من این است که پرداختیاران مستقیما توسط شاپرک یا عاملیتی غیر از PSPها مدیریت شوند، ارائه خدمات CP در دستور کار پرداختیاریها قرار گیرد؛ بهطور مثال بازاریابی و فروش دستگاه کارتخوان و خدمات مربوطه به End Userها و تقسیم درآمدهای مربوطه توسط پرداخت یارها انجام گیرد و تسهیلات مناسب و مشخص در اختیار پرداختیارها برای ایجاد کسبوکارهای جدید و انجام بازاریابی و تبلیغات مناسب آنها قرار گیرد. یکی از نکات بازدارنده توسعه کسبوکار شرکتهای پرداختیاری تلقی میشود. تمام خدماتی که پرداختیاران میتوانند ارائه کنند، قابلعرضه توسط شرکتهای پرداخت (PSP) نیز است، لذا تفکیکی میان فعالیت شرکتهای پرداخت و پرداختیاری وجود ندارد. مدل کسبوکار پیشبینیشده برای پرداختیارها، دریافت کارمزد از پذیرندگان و یا دریافتکنندگان خدمات است، در شرایطی که سرویسهای مشابه بهصورت رایگان از سوی شرکتهای پرداخت و بعضا با شرایط بهتری قابلارائه است. عملا شرکتهای پرداختیار بهعنوان زیر سوئیچ یک شرکت پرداخت محسوب میشوند، لذا کسبوکار آنها متاثر پارامترهای عملیاتی / اجرایی شرکت پرداخت خواهد بود که قطعا با توجه به مدل کسبوکار فعلی، شاید نیازی به ایجاد یک زیر سوئیچ و پردازش اطلاعات از سوی آنها نبود. محمدمهدی باریده؛ همبنیانگذار و مدیر توسعه کسبوکار از چالشهای پرداختیاری میتوان به عدم وجود زیرساخت بروز و مناسب برای سرویسدهی در شاپرک، عدم گزارش دهی مناسب در تسویهها انجام شده، تسویه نامنظم و نامشخص، نبود امکان تعریف مدلهای کسبوکاری متنوع با توجه به مدل پرداختیاری، عدم وجود سازوکار یکسان با شرکتهای PSP در این خصوص (نوع قرارداد متفاوت، تایم کات آف متفاوت، وضعیت تخصیص ترمینال متفاوت، تعدد قرارداد و ضمانتنامه بانکی و هزینههای زیاد در صورت استفاده از چند شرکت) اشاره کرد. جدیترین چالشی که پرداختیاری دارد، اجرایی نشدن آن هست؛ به نظر من زمانی که سرعت اجرایی شدن یک پروژه بهکندی پیش رود و با اولویت عملیاتی نشود، از کیفیت آن کاسته میشود و این ایراد سمت متولیان این حوزه نیز است. متولیان این حوزه باید پیش نیازهای لازم جهت اجرایی شدن کامل پرداختیاری را فراهم کنند و وقتی این اتفاق در زمان مناسب نیفتد مانند بچهای خواهد بود که در زمان مناسب رشد لازم را نکرده است و دیگر هیچ زمانی این رشد را نخواهد کرد. مهمترین چالشی که پرداختیار با آنها روبرو هستند، عدم تمرکز به مفاهیم پرداختیاری است که اکثرا فکر میکنند که رسالت پرداخت یاری بازاریابی درگاه پرداخت است درصورتیکه پرداختیارها بر اساس سیاست بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص فناوری مالی ویرایش۱. آیا همه پرداختیارها به دنبال انجام این رسالت هستند؟ همچنین هویت بخشی پرداختیار، زمان تسویه مناسبت و رقابتی، ارزیابی شرکتها پیش از اخذ توافقنامه پرداختیاری توسط شرکت شاپرک، عدم وجود ساختار بازاریابی در خدمات CNP و عدم قائل شدن وجه تمایز بین بازاریابها و پرداختیارها در شرکتهای PSP از دیگر چالشهای پرداختیاری است. مهمترین چالش پرداختیارها، اصلاح مدل کسبوکاری پرداختیارها و اصلاح روابط کسبوکاری پرداختیار با PSP و پذیرنده است؛ بهگونهای که هر کدام از موجودیتهای اکوسیستم پرداختیاری در مدل درآمدی سهیم شوند تا این مدل کسبوکار پایدار شود.
متن کامل خبر در سایت راه پرداخت
نظرات