گزارشی از تجربه رانندگان خانم‌ در اسنپ رز

گزارشی از تجربه رانندگان خانم‌ در اسنپ رز

در میان خدماتی که تاکسی‌های آنلاین ارائه می دهند، اسنپ رز یکی از مفیدترین سرویس‌ها است. اگرچه این قابلیت باعث افزایش امنیت مسافران شده است، اما باید دید نظر رانندگان این سرویس چیست؟

به گزارش اکوسیستم به نقل از دیجیاتو، اگرچه در نگاه اول اسنپ رز باعث ساده‌تر شدن، حمل و نقل بانوان و خانواده‌ها شده است، اما این سرویس حتی به طور ناخواسته هدف دیگری را نیز دنبال می‌کند و آن فراهم کردن موقعیتی برای حضور پررنگ‌تر بانوان در جامعه و درآمدزایی آنها است.

واقعیت دیگر این است که جابه‌جایی مسافر توسط خودروی شخصی یا تاکسی، یک راه سریع برای کسب درآمد آنی است. مسیری که در سال‌های اخیر آقایان و بانوان نشناخته و هر دو گروه از این طریق کسب‌ درآمد می‌کنند. با این حال در این میان بحث امنیت هم مطرح است؛ تاکسیرانی سال‌ها است از بانوان نیز در ناوگان حمل و نقل خود استفاده می‌کند و باقیمانده آژانس‌ها هم شاید در بعضی موارد راننده خانم داشته باشند، اما هیچ کدام کنترلی بر سفر ندارند.

امنیت در تاکسی‌های آنلاین و اسنپ نیز قطعی نیست اما حداقل تمام اطلاعات مکانی، هویتی و تراکنش‌های مالی ثبت می‌شود و قابل پیگیری است. در نتیجه رانندگان خانم در چنین سرویسی، لااقل می‌توانند در فضایی امن‌تر از تاکسی یا آژانس کسب درآمد کنند.

سرویس اسنپ رز

رانندگان اسنپ رز چه می‌گویند؟

زهره احسانی‌نیا از زمستان سال گذشته تاکنون در سرویس اسنپ رز فعالیت دارد، وی ۲۳ ساله و دانشجوی ترم آخر است. احسانی‌نیا برای کمک هزینه‌های دانشگاه به اسنپ رز آمد و اشاره می‌کند که در هر ساعت از شبانه روز که بتواند در اسنپ کار می‌کند.

وی در مورد تجربیان خود در همکاری با این سرویس، گفت: یک بار یکی از مسافرین که مرد بود درخواست سفر داد و با اینکه در سرویس عادی اسنپ اگر سفر توسط راننده لغو شود، به او تذکر جدی داده می‌شود، اما در سرویس بانوان می‌توانیم با توضیح همین دلیل، سرویس را لغو کنیم.

احسانی‌نیا با تاکید به این موضوع که مسافرین مرد را تنها با حضور همسر یا همراه خانم می‌پذیرد، ادامه داد: این مساله باعث شده که نامزدم و یا هرکس دیگر از اعضای خانواده‌ام که با راننده بودن من مشکل داشتند، تقریبا شکایتی نداشته باشد و کار ما درست مانند مشاغلی شده که در آگهی‌های روزنامه روی محیط زنانه آنها تاکید می‌شود. البته می‌دانم این موضوعات برای همگی ملاک اصلی نیست ولی افراد در این سامانه، چه راننده چه مشتری، به نظر من به طور جدی دنبال امنیت و راحتی خودشان هستند.

خانم احمدی، فرد دیگری که در اسنپ رز فعالیت می‌کند از برابری زنان و مردان در اسنپ می‌گوید و عقیده دارد که اسنپ رز در زمان درستی شروع به کار کرده است. وی گفت: شاید اگر از ابتدای کار، این موضوع برای رانندگان بانو به جریان می افتاد، به موفقیت نمی‌رسید، اما الان زمان درستی است و برابری زن و مرد در اسنپ بیشتر از همیشه برای من که راننده این سرویس هستم، حس می‌شود. هرچند متاسفانه گاهی مردم با دیدن راننده زن سفر را لغو می‌کنند، اما اسنپ به آهستگی و با طمانینه در صدد برداشتن این تصورات غلط نسبت به بانوان راننده و کار کردن خانم‌ها در سطح جامعه است. امری که تاکنون هیچ نهاد فرهنگی نتوانسته آنطور که باید به آن بپردازد.

احمدی تاکید می‌کند که سرویس اسنپ رز یک حق انتخاب است و برعکس برخی وسایل حمل و نقل عمومی مثل اتوبوس است که بانوان را مجبور به استفاده از فضای مخصوص بانوان می‌کند، حق انتخاب بیشتری را فراهم کرده است و  دیگر اجبار در این میان دخالتی ندارد. به نظر وی باید به تمام سلایق و باورها در یک جامعه احترام گذاشت.

شیرین، راننده دیگر اسنپ رز که نخواست نام خانوادگی‌اش منتشر شود، در کنار فعالیت در اسنپ رز، معلم علوم انسانی مقطع دبیرستان نیز هست و کمی جامعه‌شناسانه‌تر با موضوع برخورد می‌کند. او باور دارد که بانوان نصف جامعه را تشکیل می‌دهند و نباید نیمی از جمعیت کشور را فراموش کرد و فعالیت سرویسی برای این جامعه بزرگ می‌تواند نقش مهمی در وضعیت معیشت بانوان سرپرست خانوار و دیگر بانوان جامعه داشته باشد.

شیرین گفت: در کشورهای دیگر شاید تفکیک راننده زن و مرد و سرویس دهی آن نامانوس باشد، اما فرهنگ کشور ما و با توجه به شرایط فعلی، این مورد یکی از بجاترین فعالیت‌ها برای برابری حقوق زن و مرد است. بانوان معمولا ۳۰ درصد کمتر از مردان کسب درآمد دارند و این موضوع در این سرویس به چشم نمی‌خورد و سوبسید اختلاف قیمت به رانندگان زن داده می‌شود. همین موارد و برابری جنسیتی بوده که من و امثال من را مشتاق به کار در چنین سیستمی کرده. تنها مشکل این است که درخواست سفر در اسنپ رز، به اندازه سرویس‌های دیگر نیست که تصور می‌کنم این روند کم کم تغییر کند.

سرویس اسنپ رز

اسنپ چه می‌گوید؟

اما این سوبسیدی که شیرین از آن می‌گوید، دقیقا چیست؟ تصور عمومی و یکی از حاشیه‌های اصلی سرویس اسنپ رز، هزینه‌ سفر است. اسنپ معمولا در این سرویس، هزینه کمتری را نسبت به سرویس اکو محاسبه می‌کند. علت این مسئله را از خود اسنپ پرسیدیم. روابط عمومی این تاکسی اینترنتی با تایید جذب ۱۲ هزار خانم به عنوان راننده در اسنپ رز، می‌گوید اختلاف قیمتی که در نرخ کرایه سرویس‌های اسنپ‌ رز و اکو وجود دارد صرفا تخفیفی برای مسافران این سرویس است.

روباط عمومی اسنپ اعلام کرد: به بیان دیگر، مبلغ این تخفیف از جیب راننده خانم کم نمی‌شود و اسنپ آن را با پرداخت سوبسید به این عزیزان جبران می‌کند. بنابراین درآمد تمامی همراهان زن و مرد یکسان است و این تخفیف تنها برای مسافران در نظر گرفته شده است. به این شکل قصد داریم به همراهان خانم کمک ‌کنیم تا درخواست‌های سفر بیشتری داشته باشند. کمیسیون از همه رانندگان کسر می‌شود و ارتباطی با جنسیت ندارد. تنها اگر راننده‌ای چه خانم و چه آقا، دارای خودرویی باشد که در تعاریف اسنپ ویژه محسوب می‌شود، از پرداخت کمیسیون معاف خواهد بود. رانندگان توان‌یاب و جانباز و همچنین افرادی که در مناطق و ساعات طرح ترافیک در شهر تهران فعالیت می‌کنند نیز از پرداخت کمیسیون معاف هستند.

روابط عمومی این تاکسی اینترنتی اشاره می‌کند که در حال حاضر، اسنپ رز صرفا در تهران شروع به کار کرده و فعال شدن آن در سایر شهرها نیز در دست بررسی است.

روابط عمومی اسنپ در پاسخ به این سوال که، آیا نحوه استخدام آقایان و خانم‌ها در اسنپ متفاوت است؟ بیان کرد: از ابتدای راه‌اندازی سرویس اسنپ رز، نه تنها هیچ‌گونه نگاه تبعیض‌آمیزی بین همراهان راننده‌ زن و مرد خود نداشته‌ایم، بلکه در پی تسهیل فعالیت این عزیزان بوده‌ایم. به این ترتیب شرایط ثبت‌نام در اسنپ‌ رز تفاوتی با اسنپ‌ اکو ندارد.

روابط عمومی اسنپ همچنین تایید می‌کند که رانندگان خانم، می‌توانند درخواست‌هایی که از سمت خانم‌ یا خانواده‌ها ارسال نمی‌شود را بدون مشکل لغو کنند.

    نظرات