نقشه‌خوانی نفت ایران در افق ۲۰۴۰
گزارش مرداد ۹۹ دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن در مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «چشم‌انداز بازارهای جهانی انرژی در افق ۲۰۴۰: فرصت‌ها و تهدیدات پیش روی ایران» در حالی بر افت رتبه ایران در میان تولیدکنندگان نفت و گاز دنیا اشاره دارد که «دنیای اقتصاد» یک سال پیش در گفت‌وگو با ایمان ناصری، مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوره نفت و گاز اف‌جی‌ای به احتمال ورود صنعت نفت ایران به سراشیبی تولید و ناتوانی خروج از آن در کوتاه‌مدت در نتیجه تحریم‌های یکجانبه آمریکا اشاره کرده بود. در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که برگرفته از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی است تاکید شده «به اعتقاد کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی، ایران در پی تحریم‌های مختلف اعمال شده و پیامدهای گسترده آن نظیر جذب نشدن سرمایه‌گذاری خارجی موردنیاز و انتقال تکنولوژی‌های روز دنیا به علت حضور نداشتن شرکت‌های نفتی تراز اول دنیا، در بلندمدت در سطح تولید ۵/ ۴ میلیون بشکه در روز باقی خواهد ماند و قادر به رسیدن یا عبور از رکورد تولید ۶ میلیون بشکه در روز خود که در سال۱۹۷۴ میلادی اتفاق افتاد، نخواهد بود.» با این حال آن‌طور که از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس برمی‌آید، با ورود تولیدکنندگان تازه‌نفس همچون کانادا و برزیل، ایران در چشم‌انداز بیست سال آینده صنعت نفت دنیا، به رتبه هفتم در میان ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده نفت اکتفا خواهد کرد. در این گزارش تاکید شده است «بازار جهانی نفت در افق ۲۰۴۰ شاهد نقش‌آفرینی عراق، کانادا و برزیل به‌عنوان تولیدکنندگان چهارم تا ششم بازار نفت و تنزل جایگاه ایران به رتبه هفتم تولید نفت جهان خواهد بود. عراق با افزایش سطح تولید نفت به جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت جهان ارتقا خواهد یافت و ایران که در سال ۲۰۰۰ میلادی در رتبه چهارم تولید نفت جهان قرار داشت، در سال ۲۰۴۰ پس از عراق، کانادا و برزیل در رتبه هفتم خواهد ایستاد.» در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به چشم‌انداز تولید گاز ایران در افق ۲۰۴۰ نیز پرداخته شده است. در رابطه با عربستان اگرچه برخی صاحب‌نظران به توان این کشور پادشاهی برای حفظ سطح تولید نفت خود در بلندمدت تردید دارند، اما از دیدگاه آژانس بین‌المللی انرژی، تولید روزانه نفت خام عربستان در افق ۲۰۴۰ از مرز ۱۳ میلیون بشکه در روز خواهد گذشت. بنابر این گزارش اگرچه تغییر مرکز ثقل اقتصاد جهان از غرب به جنوب و شرق آسیا و به تبع آن رشد قابل توجه تقاضای نفت و گاز چین، هند، اندونزی و سایر اقتصادهای نوظهور شرق آسیا و منطقه خاورمیانه در مجاورت ایران فرصتی برای کشور به شمار می‌آید؛ اما افزایش تولید روزانه نفت و گاز و صادرات آنها زیر سایه تحریم‌های غرب به امری دشوار تبدیل شده است. به این ترتیب اگرچه ایران به‌عنوان دارنده چهارمین ذخایر اثبات شده بزرگ نفت خام در دنیا شناخته می‌شود و دارنده دومین ذخایر اثبات شده گاز دنیا نیز هست، برای مقابله با این تهدیدات و اثبات نقش خود در شرایطی که تحریم‌ها مانع ورود تکنولوژی و نیروی متخصص به کشور هستند؛ با چالش‌هایی رو‌به‌رو است. طبق این گزارش، رشد قابل توجه تولید گاز عراق در بلندمدت و کاهش قدرت چانه‌زنی برای ادامه صادرات گاز ایران به این کشور یا قطع آن از دیگر تهدیدهای پیش روی صنعت گاز ایران است.
متن کامل خبر در سایت مدیر اینفو
نظرات