طرح صیانت یا زلزله در اینترنت؟
طرح صیانت از فضای مجازی مدتی است در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شده و این شائبه را در میان بسیاری ایجاد کرده که آیا در آینده نزدیک، اصلا اینترنتی وجود خواهد داشت؟ طرح صیانت از فضای مجازی و بدرقه ۱۰۰ هزار جوان استارتاپی به امارات! در مجلس یازدهم نیز ابتدا با عنوان «طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس تدوین و منتشر شده بود که در رفت و آمدهای خود به کمیسیون فرهنگی، در نهایت به تازگی با نام جدید و گستردگی بیشتر، به مجلس بازگشته و به نظر می‌رسد که در شرف تصویب شدن است. از نکات مهمی که در این مدت بسیار به چشم می‌آید، علاقه شدید نهادهای قانونگذار برای کسب مجوز است. طرح جدید مجلس نیز از این قاعده مستثنی نیست. به نظر می‌آید که در صورت تصویب این طرح صیانت از فضای مجازی، تقریبا برای انجام هر کاری، دست کم به یک مجوز نیاز است. متن طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی از دیگر نکات جدید طرح صیانت از فضای مجازی، می‌توان به تشکیل هیئت ساماندهی و نظارت اشاره کرد که تمام مصوبات و قوانین استفاده و ارائه در این طرح، گوشی‌های تلفن همراهی مجوز واردات به کشور را دریافت می‌کنند که به صورت پیش فرض، پیام‌رسان‌های ایرانی بر روی آنها نصب باشد. از نکات جالب توجه دیگر این طرح، ملزم کردن ستاد نیروهای مسلح برای نظارت بر درگاه‌های ورود و خروج در این طرح، مرزبانی دیجیتال و دفاع سایبری از کشور و جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از داده‌های مجازی در درگاه‌های ورود و خروج پهنای باند کشور، با محوریت ستاد کل نیروهای مسلح، توسط مراجع ذی‌ربط انجام خواهد شد. و پیشنهاد شده مدیریت گیت‌وی به صورت کمیته‌ای و با ریاست مرکز ملی فضای مجازی انجام شود. بنا بر این طرح، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید زیرساخت لازم برای احراز هویت کاربران در فضای مجازی کشور را ایجاد کند. پیش بینی شده که زیر نظر هیئت ساماندهی و نظارت بر پیام‌رسان‌ها فعالیت داشته و منابع آن از محل جرائم نقدی مقرر در این قانون و ۱۰ درصد درآمد ترافیک اینترنت بین‌الملل کشور تامین می‌شود. در این طرح، مجازات مورد نظر برای افرادی است که فیلترشکن یا VPN برای دسترسی به پایگاه‌های اینترنتی و پیام‌رسان‌هایی غیر قانونی را فراهم کرده و این کار را تکرار کنند. از نکات دیگر این طرح، تعیین ضرب الاجل دو ماهه برای تمام پیام‌رسان‌ها (داخلی و خارجی) برای تطبیق خود با این شرایط است، در غیر این صورت مسدود خواهند شد. این طرح موافقان و مخالفان زیادی داشته و واکنش‌های متنوعی را به خود دیده است. از جمله، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای که طی بیانیه‌ای خواستار کنار گذاشته شدن این طرح شده بود. به همین دلیل خواسته ما کنار نهادن این طرح و حذف آن از دستور کار مجلس شورای اسلامی است.» مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در رابطه با طرح ساماندهی پیام‌رسان‌ها نیز تصریح کرد: «از بیرون کشور بیش از ۱۳۰ هزار پست در رابطه با طرح و فضای مجازی که در دستور کار مجلس است گذاشته شده و با آن مخالفت کرده‌اند و شلوغ کردند. مرکز ملی فضای مجازی نیز از دیگر حامیان این طرح است. امیر خوراکیان، معاون حقوقی و پارلمانی مرکزملی فضای مجازی نیز در واکنش به این طرح گفته است: «اکثر کشورها با توجه به گستره وسیع فضای مجازی در شئون زندگی مردم و آثار آن در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی به دنبال ایجاد قوانین در این فضا هستند. و ما نیز برای رهایی از بلاتکلیفی و رفع این خلاء با مجلس شورای اسلامی به دنبال ایجاد قوانین و مقررات برای توسعه سرویس‌های داخلی و تسهیل فعالیت کاربران در این فضا هستیم.» از سوی دیگر، میلادی نوری از برنامه‌نویسان مطرح اکوسیستم ضمن مخالفت کلی با طرح صیانت از فضای مجازی، در تحلیلی محتوای آن را به سه دسته «ماده‌های خوب و لازم برای کشور»، «ماده‌های خنثی» و «ماده‌های بد» تقسیم بندی کرده است. برای مثال، صدا و سیما برخی از سرویس‌های خارجی را معرفی نمی‌کند و… تا الان هم به دلیل مسایل عرفی و بازرگانی و بخشنامه‌های داخلی و… این مورد رعایت می‌شده است. او با اشاره به ضوابط عرضه و استفاده از ابزارهای دسترسی بدون پالایش (مانند فیلترشکن و vpn) می‌نویسد: وقتی ماده‌های بعدی که ابزار مسدودسازی گسترده‌ست را بخوانیم، متوجه می‌شویم که احتمالا فردای مسدودسازی، سرویس‌های حرف گوش نکن و مسدودسازی وی‌پی‌ان‌ها و… به یک سری با ضوابط خاص و… وی‌پی‌ان می‌دهند که این خود به دلیل بازار گسترده می‌تواند محل رانت باشد. یکی دیگر از نگرانی‌هایی که در مورد این طرح وجود دارد، تعداد زیاد افراد حاضر در کمیسیون تصمیم‌گیری برای فضای مجازی است. فرموده‌اند که طبق طرح صیانت از فضای مجازی «هر ایرانی می‌تواند با کسب مجوزهای لازم اقدام به تولید فیلترشکن کند و از آن درآمد کسب کند» طرح خود من بر این اساس در توییت بعدی است.
متن کامل خبر در سایت هفته نامه شنبه
نظرات