وام‌های ۱۰۰ میلیاردی دانش‌بنیان‌های خصولتی
آن‌طور که عبدالعلی گلزاری، مدرس دانشگاه و مشاور شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: فرار از مالیات مهم‌ترین انگیزه‌ای است که باعث می‌شود بانک‌ها و دولتی‌ها به سمت شرکت‌های تولیدی و دانش‌بنیان بیایند. به گفته او وقتی امتیازات شرکت‌های دانش‌بنیان را بررسی می‌کنیم، خیلی از دولتی‌ها می‌گویند ما چرا نباید به سمت چنین مجموعه‌هایی برویم. او ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان را هم دارای نقص جدی توصیف می‌کند و چرخه طولانی دریافت مجوز چنین شرکت‌هایی را عاملی می‌داند که برخی شرکت‌های واقعا دانش‌بنیان، اصلا به سمت دریافت مجوز نروند. داشتن واحد تحقیق و توسعه برای بسیاری از واحدهای بزرگ صنعتی نظیر ایران‌خودرو ضروری است و این واحدها بدون‌شک با تکیه بر منابع مالی شرکت‌های بزرگ دستاوردهای خوبی هم می‌توانند داشته باشند؛ در‌حالی‌که چنین منابع مالی در اختیار بخش خصوصی قرار ندارد؛ اما چه عاملی باعث شده است که شرکتی با بیش از چهار دهه سابقه فعالیت و واحد تحقیق و توسعه که تاکنون با استفاده از مزایای فروش انحصاری خودرو، مطالعاتی را در حوزه خودرو پایه‌ریزی کرده است، به سمت تشکیل شرکت دانش‌بنیان برود؟ ایران‌خودرو تنها مجموعه‌ای نیست که چنین شرکتی دارد. شرکت‌های دانش‌بنیان از چند عضو هیات علمی تشکیل شده‌اند و سهم دولت در شرکت‌هایی که می‌خواهند از مزایای دانش‌بنیان‌بودن استفاده کنند، نباید بیش از ۵۰ درصد باشد. در صورت دریافت مجوز شرکت دانش‌بنیان، صندوق نوآوری و شکوفایی از این شرکت‌ها حمایت خواهد کرد و البته معافیت‌های مالیاتی، گمرکی و… هم برای این شرکت‌ها لحاظ می‌شود. عبدالعلی گلزاری، مدرس دانشگاه و مشاور شرکت‌های دانش‌بنیان درباره امتیازات شرکت‌های دانش‌بنیان بیان می‌کند: حدود ۱۱۰ امتیاز برای این شرکت‌ها و در راستای حمایت از آنها قائل شده‌اند. این مدرس دانشگاه می‌گوید: در بحث ارتقای هیات علمی دانشگاه‌ها، حضور در این شرکت‌ها امتیاز محسوب می‌شود. مزایای خیلی زیاد باعث شده است که نهایتا شرکت‌های دولتی به سمت تشکیل چنین ساختارهایی حرکت کنند. او اضافه می‌کند: شرکت‌های ارزیابی برای تشکیل، یک‌سری مراحل را طی می‌کنند تا مجوز فعالیت دریافت کنند. این شرکت‌ها مورد اعتماد معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری هستند؛ اما مشکل اینجاست، شرکتی که ۴۰ سال است در زمینه خاصی کار می‌کند و در ۱۰ سال اخیر تیم تحقیق و توسعه راه‌اندازی کرده است و توانسته محصولی تولید کند، تجربه ۴۰ساله خود را باید به ارزیابی عرضه کند که تخصص کافی ندارد. به گفته این مدرس دانشگاه در ایران چهارهزارو ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان داریم که گردش مالی این شرکت‌ها حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان است. به گفته او وقتی امتیازات شرکت‌های دانش‌بنیان را بررسی می‌کنیم، خیلی از شرکت‌ها می‌گویند ما چرا نباید به سمت چنین مجموعه‌هایی برویم. او اضافه می‌کند: اگرچه در قوانین شرکت‌های دانش‌بنیان هست و در کارگروه ارزیابی به این نکته توجه می‌شود که اگر بیش از ۵۰ درصد مالکیت شرکت‌های دانش‌بنیان متعلق به شرکت‌های دولتی باشد، حمایتی از آن نمی‌شود؛ اما واقعیت این است که اکثر شرکت‌هایی که وجود دارند، مثل شرکت‌های وابسته به ایران‌خودرو و مپنا خصولتی هستند. این مدرس دانشگاه به نقل از رئیس صندوق فناوری و شکوفایی می‌گوید: خیلی از شرکت‌های خصولتی، درخواست وام‌های‌شان از صد میلیارد تومان شروع می‌شود. به گفته گلزاری شرکت‌های دانش‌بنیان باید بتوانند برای ما توسعه پایدار بیاورند؛ اما ۵۰ درصد این شرکت‌ها یعنی حدود دو هزار شرکت در تهران واقع شده‌اند و ما نتوانسته‌ایم این شرکت‌ها را در سراسر کشور به صورت پراکنده ایجاد کنیم. این مشاور شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: دولت باید نقش تسهیلگری و حمایتی داشته باشد. خیلی از شرکت‌های دولتی و بانک‌ها علاقه‌مند به بخش‌های تجاری، خدماتی و بازرگانی هستند و در بحث تولیدی خیلی ورود نمی‌کنند؛ اما در‌حال‌حاضر برای فرار از بحث‌های مالیاتی به سمت شرکت دانش‌بنیان رفته‌اند. از سال ۶۱ تا ۹۰ کل اقلام خرید داخلی شرکت نفت هزار قلم بوده است که برای خرید این اقلام پنج‌هزار‌و ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است. این مدرس دانشگاه تاکید می‌کند: باید فسادهایی که در خصوصی‌سازی وارد شده است، وارد دانش‌بنیان‌ها نشود.
متن کامل خبر در سایت تجارت نیوز
نظرات