بازگشت به آغوش خواروبارفروشی‌ها
دوره رکود هایپرمارکتها آغاز شده است
با اجرای قرنطینه عمومی در بسیاری از کشورهای جهان، خرده‌فروشی‌های محلی با رشد غیرقابل تصور فروش تلفنی و آنلاین مواجه شده‌اند. رام راتنام، تحلیلگر موسسه رتبه‌بندی استاندارد «پورز» این موضوع را نشان از تغییر عادت مصرفی مردم می‌داند که بعید است با ازمیان‌رفتن محدودیت‌های عمومی تغییری چندانی بکند.
براساس آمار فدراسیون تجارت الکترونیکی و فروش از راه دور، در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۰، فروش آنلاین ضعیف‌ترین رشد خود را تجربه کرده است.
اما عامل اصلی این رشد ضعیف، رکود صنعت مد و گردشگری بوده وگرنه در بخش‌هایی مانند مواد غذایی جهش بی‌سابقه‌ای رخ داده است. دغدغه حال حاضر خرده‌فروشی‌های بزرگ محلی، حفظ سطح فعلی فروش آنلاین است. بسیاری از این خرده‌فروشی‌ها به فکر برقراری راه‌های ارتباطی آسان‌تر با مشتریان خود و تدارک سامانه توزیع سریع‌تر و ارزان‌تر هستند.
گذری به گذشته
در تجارت و بازرگانی به فروشگاه‌هایی که از ترکیب کالاهای مربوط به سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های چندمنظوره در مقیاسی بزرگ استفاده می‌کنند، «هایپرمارکت» گفته می‌شود. هایپرمارکتها در عمل یک بنگاه خرده‌فروشی کالاهای مختلف مصرفی هستند و طیف وسیعی از محصولات را ارائه می‌کنند که عمدتا شامل انواع گوناگون مواد غذایی و کالاهای مصرفی خانگی و... هستند. بهطور خلاصه یک هایپرمارکت، فروشگاهی است که توانایی برآورده‌کردن احتیاجات سبد خرید مشتریان خود را در یک بار بازدید، داشته باشد.
در نقاط مختلف جهان و در کشورهای گوناگون، هایپرمارکتها سیاست‌های متفاوتی دارند؛ به‌عنوان مثال در برخی از هایپرمارکت‌های بزرگ جهان تمامی کالاهای مورد نیاز و مصرفی مشتریان یافت می‌شود. محصولاتی مانند مواد غذایی، لوازم آرایشی، پوشاک و مد، ابزارآلات، کالاهای دیجیتالی، خودرو و موتورسیکلت و حتی قایق و کشتی. مشهورترین هایپرمارکتها به شرکت‌های کارفور، والمارت، تارگت، تسکو، کاستکو، سیرز، کروگر، مترو آگ، آلدی و لیدل تعلق دارند.
تا قبل از شیوع جهانی ویروس کرونا، بسیاری از ما دوست داشتیم بعدازظهر یک روز تعطیل به یک فروشگاه بزرگ برویم و تمام خرید های یک ماهه را در چند ساعت انجام بدهیم. این تغییر ذائقه باعث شده است که کم کم خواروبارفروشی‌ها جای خود را به هایپرمارکت ها بدهند اما ظاهرا با شیوع ویروس کرونا، هایپرمارکتها هم کم‌رونق شده‌اند.
موسسه یورومانیتور، صنعت خرده‌فروشی را یکی از پرسودترین صنایع در دهه‌های بعد معرفی کرده بود. در واقع ساختار معیوب خرده‌فروشی زمینه ساز ایجاد فروشگاه های بزرگ می شد. چون در هر شهر، بازاری وجود دارد که عمده‌فروشانی در آنجا مشغول به فعالیت هستند و خرده‌فروشان مستقل اقلام مورد نیاز خود را از آنجا تهیه می کنند. این عمده‌فروشان بهطور معمول محصولات خود را از شرکت های توزیع کننده کارخانجات خریداری می کنند. این مسئله سبب می شود تا سود سرشاری در این مسیر ایجاد شود. سودی که با حذف این واسطه ها می تواند به هایپرمارکتها یا فروشگاه های زنجیره ای برسد.
در سال‌های اخیر، تعداد فروشگاه های زنجیره ای و هایپرمارکتها روزبه‌روز بیشتر شده است. فروشگاه‌هایی که در آنها همه کالا ها یافت می شوند و تقریبا کمتر شرکتی است که در این فرایند تجاری نقشی نداشته باشد. قطع‌کردن زنجیره معیوب توزیع سبب شده است تا سود در هایپرمارکتها بالا برود و زمینه تخفیف‌های بالا فراهم شود.
از طرف دیگر در حال حاضر مشاغل عمده‌فروشی با رونق کمی روبه‌رو خواهند شد چون با ازبین‌رفتن این زنجیره، عمده‌فروش ها با مشکلاتی دست‌و‌پنجه نرم خواهند کرد. البته این دوران گذار پرهزینه است. بسیاری از شغل ها باید از بین بروند و این مسئله سبب خواهد شد تا مقاومت‌هایی در این زمینه شکل بگیرد. اگرچه این مقاومت ها وجود دارد اما بدون شک کشور در این مسیر قرار می گیرد. شاید آن هایی که در چنین مشاغلی حضور دارند، باید به شغلی دیگری بپردازند.
«همیشه قیمت های ما پایین تر است»
این شعار آنقدر جذاب بود که بسیاری از افراد را جذب فروشگاه‌های زنجیره‌ای والمارت کند. این برند اگرچه تنها فروشگاه بزرگ زنجیره ای نیست اما قطعا معروف‌ترین آن‌هاست؛ فروشگاهی که میزان فروش آن در سال ۴۷۰میلیارد دلار عنوان می شود. فراموش نکنید والمارت نماد یک فروشگاه زنجیره ای است که در دنیای مدرن به نیاز های بخشی از مردم پاسخ می‌دهد اما با توجه به وضعیت فعلی و نیازی که وجود دارد، علاقه و عادت مردم به خرید آنلاین باعث شده برخلاف گذشته، علاقه به خرید از هایپرمارکتها هم کمتر شود. در این بین یک اتفاق عجیب، کمی مسیر ماجرای فعلی را منحرف می‌کند؛ اینکه مردم ترجیح می‌دهند خریدهای آنلاین خودشان را به جای هایپرمارکتها از طریق نزدیک‌ترین خواروبارفروشی انجام دهند و دقیقا همین عامل، موجب توقف رشد هایپرمارکتها پس از مدت‌ها پیشتازی شده است.
منبع: Bloomberg.com
نظرات