معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم: روشی فعلی تعیین دانش‌بنیان بودن شرکت‌ها، ایرادهای بسیاری دارد

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: روشی که ما در حال حاضر برای تعیین دانش‌بنیان بودن شرکت‌ها داریم، دارای ایرادهای بسیار زیادی است.

منطقه خوزستان، مسعود برومند در آیین تکریم رییس پیشین و معارفه سرپرست پارک علم و فناوری خوزستان که امروز، شنبه (۲۹ تیرماه) در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، اظهار کرد: برخی از مفاهیم وقتی برای اولین بار مطرح می‌شوند شیب کندی دارند و مسائل زیادی در این حوزه وجود خواهد داشت.

وی افزود: برای انتخاب فردی به عنوان رییس پارک علم و فناوری ما شاخصه‌های خاصی را در نظر می‌گیریم. یکی از این شاخصه‌ها این است که فرد به موضوع آشنا باشد، با فضای توسعه کسب و کار و مشکلات افرادی که می‌خواهند یک ایده را تجاری سازی کنند آگاه باشد و برای آن ارزش قائل باشد و سختی‌های آن را نیز بداند.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: این فرد می‌داند که اداره یک شرکت ساده نیست و در پایان ماه باید حقوق بپردازد. این ریسکی نیست که در شرایط امروز همه بتوانند بپذیرند و ترجیح می‌دهند یک شغل ساده‌تر اما کم ریسک‌تر داشته باشند. مفهوم اقتصاد دانش بنیان، حوزه تجاری سازی و... به گونه ای نیازمند یک پیشینه است و فرد باید دارای توانمندی‌های لازم باشد.

برومند گفت: ما در استانی هستیم که می‌توان گفت بسیار خاص است. خوزستان چه در تاریخ اخیر خود و چه در گذشته خود، خاص است. این استان همیشه در کشور قطب نوآوری بوده است. اینطور نبوده است که بگوییم استانی است که قرار است با مفهوم نوآوری آشنا شود. وقتی به دانشگاه و مراکز دانشگاهی نگاه می‌کنیم می‌بینیم خوزستان کاملا پیشتاز است. این بحث که دانشگاه تهران قدیمی‌ترین دانشگاه مدرن کشور است یا دانشگاه نفت آبادان؟ این بحث که دانشگاه جندی شاپور در چه شرایطی بوده است؟ نشان دهنده یک گذشته کاملا علمی در استان است.

وی خاطرنشان‌کرد: از طرف دیگر درست است که حضور صنعت نفت می‌تواند مشکلات یا چالش‌هایی را در استان ایجاد کند اما صنعت نفت موجب شده است که این استان همیشه به‌روز باشد. هر مفهوم علمی که در جهان مطرح می‌شد، اولین کاربردش در خوزستان بود. خوزستان مملو از مهندسان با استعداد بود که از اقصی نقاط کشور در این استان بودند و هستند. بزرگترین سدهای کشور اینجا ساخته شده است. تمام اطلاعات و مفاهیمی که در جاهای دیگر کشور در حوزه پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها به کار گرفته شده است، اولین بار در خوزستان به کار گرفته شد. از این جهت، هم انتظار مردم و هم انتظار مسئولین از خوزستان زیاد است.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: پارک علم و فناوری ذی نفعان خاصی دارد. از سرپرست پارک علم و فناوری خوزستان می‌خواهم به این ذی نفعان توجه ویژه‌ای داشته باشند. اولین ذی نفعان پارک، شرکت‌هایی هستند که در پارک مستقر هستند. هر آنچه که می‌سازیم با آن‌ها است. باید هر کاری برای ذی نفعان انجام دهیم. مشکلات آن‌ها باید حل شود. آن‌ها باید راضی باشند. باید به حرف‌های آن‌ها گوش کرد. گاهی ما سازمانی را ایجاد می‌کنیم و فراموش می‌کنیم هدفمان از تاسیس این سازمان چه بوده است. پارک، محلی است که باید بتواند به واحدهای فناور، شرکت‌ها و کسانی که می‌خواهند ریسک کنند، خدمت ارائه دهد.

برومند افزود: بخشی از ذی نفعان، مسئولین استان هستند. آن‌ها نیز پشتیبانی‌های لازم را انجام می‌دهند؛ اما در صورتی که بدانند این کار منجر به توسعه استان و کارهایی که به آن‌ها واگذار شده است می‌شود. ایجاد ارتباط صمیمانه و درک متقابل با مسئولین استان بسیار واجب است. این ارتباط باید به قدری محکم باشد که از آن برای رفع مشکلات شرکت‌هایی که در پارک هستند، استفاده شود.

وی گفت: شاید در گذشته در دوره‌هایی نسبت به مفهوم پارک علم و فناوری اهمیتی که باید داده می‌شد، نشد اما امروز پارک‌ها جایگاه خاصی دارند. به همین دلیل است که در بودجه سال ۹۸ اگرچه میزان بودجه دانشگاه‌ها حدود ۱۱ درصد و بودجه پارک‌ها حدود ۷۰ درصد افزایش داشته است اما متاسفانه این عدد هنوز خیلی کوچک است؛ با این وجود مسئولین کشور به این نتیجه رسیده‌اند که پارک‌های علم و فناوری از اهمیت زیادی برخوردار هستند.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: باید ذی نفع خود در استان را باید بشناسیم و با آن ارتباط برقرار کنیم. ذی نفعان بعدی تیم ما هستند، یعنی کسانی که کار را پشتیبانی می‌کنند تا ما خدمات خود را ارائه دهیم. از سرپرست پارک علم و فناوری خوزستان خواهش می‌کنم جانشین‌پروری را در پارک نهادینه کنند. باید یک فرآیند ارتقا در پارک شکل گیرد، در این صورت همه می‌دانند که اگر زحمت بکشند، دیده می‌شوند و مسئولیت‌های بعدی به آن‌ها سپرده خواهد شد. تمرکز به اینکه به جای ایجاد یک سازمان ساده باید تیم درست کنیم، اهمیت زیادی دارد. تیم، کسانی هستند که دارای یک اصول یکسان هستند و نگاه یکسانی دارند. اصول حرفه‌ای، راستی و درستی را سر منشا خود قرار می‌دهند و ارتباطات حرفه‌ای لازم را ایجاد می‌کنند.

برومند تاکید کرد: اگر تا دیروز تلاش می‌کردیم روش کاری خط کشی شده و مشخصی را به مجموعه‌های زیر نظر وزارت علوم دیکته کنیم، حالا دیگر شرایط اینچنین نیست. اعتقاد همه مدیران ارشد در وزارت علوم این است که تا حدود زیادی باید دست مدیران را در استان‌ها باز گذاشت تا از خلاقیت‌های موجود استفاده کنیم. بنابراین شما کاملا اختیار دارید تا مدل‌های مختلف را به کار گیرید تا پارک نقش خود را بهتر ایفا کند. پارک علم و فناوری می‌تواند وسیله و ابزار توسعه استان باشد اما به شرط اینکه در مدل‌های قدیمی گیر نکرده باشید.

وی گفت: تصور نکنید ما مجموعه‌ای هستیم که اینجا نشستیم تا ببینیم کدام جوان جویای کار و ریسک پذیر می‌آید تا ما با او مصاحبه کنیم؛ این مفهوم دیگر یک مفهوم مرده است. در مفهوم جدید ما به دنبال چالش‌ها و مشکلات استان می‌گردیم و سعی می‌کنیم کسانی را پیدا کنیم که آن‌ها را حل کنند، پشتیبانی لازم را انجام دهیم و اگر لازم است برای آن‌ها بازار لازم را ایجاد کنیم.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: اگر پارک چنین محوری را داشته باشد و نگاه دانشگاه نیز رفتن به سمت یک دانشگاه کارآفرین باشد، درواقع همه در یک مسیر درحال حرکت هستند. امیدواریم با استفاده از فرصت‌ها، امکانات و شرایط، اتفاق بزرگی در استان رقم بخورد. برخلاف سایر استان‌ها که مرکز استان با بقیه شهرستان‌ها اختلاف زیادی دارد، در خوزستان چنین نیست. در خوزستان توانمندی که در بقیه شهرها است، در اهواز نیز وجود دارد. هر نقشی را که در اهواز قائل هستیم باید در دزفول، شوشتر، مسجدسلیمان و ماهشهر نیز در نظر بگیریم.

برومند با اشاره به وجود صنعت پتروشیمی، فولاد، نفت و گاز در خوزستان گفت: اگرچه وجود اقتصاد دولتی می‌تواند آسیب زیادی داشته باشد اما روی هم رفته جامعه علمی استان این توانایی را دارد که از این مجموعه استفاده درستی کند.

وی تصریح کرد: اعتقاد من این است که روشی که ما در حال حاضر برای شرکت‌های دانش بنیان داریم دارای ایرادهای بسیار زیادی است و با مفهومی که من در ذهن دارم متفاوت است. از نظر من اگر شرکتی ۵۰۰ میلیون تومان سرمایه داشته باشد و همه آن پول را در توسعه محصول به کار گیرد و حتی به محصول نرسد، دانش‌بنیان است. چون تمام سرمایه خود را در حوزه نوآوری صرف کرده است. باید بتوانیم این مفهوم را درست جا بیندازیم و برایش راهکار پیدا کنیم. هر مجموعه‌ای که از منابع سرمایه‌ای خود برای توسعه استفاده می‌کند و در فکر توسعه یک محصول است از نظر من دانش‌ بنیان است. همه باید کمک کنیم تا این مساله حل شود.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درخصوص تاسیس صندوق پژوهش و فناوری استان، گفت: جای آن در استان خالی است. در استانی مانند خوزستان تامین چنین سرمایه‌ای کار سختی نیست. امیدوارم این کار انجام شود. در صورتی که این مساله در کارگروه مربوطه در وزارت علوم مطرح شود، مورد پذیرش قرار می‌گیرد.

برومند افزود: حوزه نوآوری اگرچه ادبیات ساده‌ای دارد اما سختی‌های زیادی دارد. ما هر پشتیبانی که لازم باشد را انجام می‌دهیم. امیدواریم در تمام استان کسب و کارهای نوین شکل بگیرد. در این زمینه هر کاری از دست ما بر بیاید انجام می‌دهیم.