محمد جعفر عبدخدایی*
اما یکی از اساسی ترین مشکلات استفاده از داربست به تنهایی، نداشتن سیگنال های بیولوژیکی مناسب برای رقم زدن رفتار مناسب سلولی است. عامل دار کردن داربست‌ها با به کارگیری زیست مولکول‌هایی مانند فاکتورهای رشد در ساختار آنها حاصل می شود که روش های مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد .
به طور کلی انتقال فاکتور رشد به عنوان یکی از رئوس مهندسی بافت نقش بسزایی در ترمیم بافت ایفا کرده است زیرا حضور فاکتورهای رشد موجبات مهاجرت، رشد و تمایز سلول ها را فراهم می کند. اما یکی از چالش های موجود در این زمینه تامین فاکتورهای رشد مورد نیاز است .
منابع دستیابی به فاکتورهای رشد می تواند طبیعی (از خود بدن) باشد یا به صورت نوترکیب (فاکتور های رشد نوترکیب ) سنتز شوند .
در حال حاضر در کلینیک از تزریق فاکتورهای رشد نوترکیب خالص برای ترمیم بافت استفاده می شود. فاکتورهای رشد نوترکیب بسیار گران هستند و نمی توانند در ابعاد زیاد مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین استفاده از این فاکتورهای رشد ممکن است موجب ایمنی زایی در بدن شود. بنابراین استفاده از پلاسمای غنی شده از پلاکت و استفاده از منبع پلاکت برای دستیابی به فاکتور رشد علاوه بر رفع مشکل ایمنی زایی و کاهش هزینه درمان گامی مهم در مهندسی بافت است .
همچنین تحقیقات نشان داده است که به دلیل پیچیدگی فعل و انفعالات سلولی داخل بدن نمی توان گفت که فقط یک نوع فاکتور رشد می تواند کار ترمیم را به تنهایی انجام دهد و باید مانند شرایط بدن که انواع فاکتورهای رشد در آن واحد حضور دارند شرایطی را فراهم کرد که چندین فاکتور رشد همزمان در محل ضایعه حضور داشته باشند .
به طور عملی در طب ارتوپدی پلاسمای غنی شده از پلاکت به محل ضایعه تزریق شده یا ژل حاصل از آن در محل مورد نظر گذاشته شده و اثرات مثبت آن به صورت علمی و همچنین با توجه به بازخورد بیمار به اثبات رسیده است. اما به دلیل آزاد شدن یکباره فاکتورهای رشد و زمان ماند کوتاه این پروتئین ها راندمان این روش درمانی به سبک کنونی بالا نیست .
* عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف
لینک اصل خبر در سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
نظرات