فروش آنلاین نیازمند زیرساخت‌های از پیش...
با وقوع بحران کرونا بسیاری از برندهای ایرانی از فرصت پیش‌آمده استفاده کرده و فعالیت‌های خود را در بستر آنلاین گسترش دادند. برخی از این برندها که پیش‌تر بستر مناسب را برای این امر فراهم کرده بودند بازخورد خوبی را دریافت و برخی دیگر نیز نقاط ضعف خود را تقویت کردند. اما موضوع قابل بحث تمایل انکارنشدنی مردم برای خرید فیزیکی است، چراکه بحران کرونا همچون بحران‌هایی که در گذشته تجربه کرده‌ایم یک بحران گذرا بوده و می‌گذرد. مجید افتخاری عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران و مدیرعامل برند عصر جدید توضیحات کاملی را پیرامون این بحث ارائه داده است که در ادامه می‌خوانید.
از آنجا که ویروس کرونا منجر به تعطیلی فروش فیزیکی برندهای پوشاک شده بود و تاحدودی هم ادامه دارد، آیا تمرکز صرف روی فروش مجازی را تایید می‌کنید؟
در شرایط فعلی فروش آنلاین در صورت وجود زیرساخت‌های لازم تا حدودی می‌تواند در خلا به‌وجود‌آمده کمک‌کننده باشد اما ذکر دو نکته در این امر ضروری است؛ مورد اول آنکه خریدها عموما به دو دسته تقسیم می‌شوند یعنی خریدهایی که به دلایل اجباری انجام می‌شوند و دوم خریدهای لذت‌جویانه که اغلب حضوری صورت می‌گیرد و معمولا در فضای مجازی انجام نمی‌گیرد چراکه مجموعه‌ای از حواس مختلف در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا حس خوشایندی از خرید را برای مصرف‌کننده ایجاد کنند.
از طرفی اقدام به فروش آنلاین نیازمند زیرساخت‌های از پیش تعیین شده است که متاسفانه برخی برندهای ما طی سالیان گذشته توجه چندانی به این موضوع نداشته‌اند و عمده تمرکزشان روی فروش فیزیکی معطوف بود. اما باید این نکته را درنظر داشت که امکان انکار جذابیت فروش فیزیکی وجود ندارد به همین دلیل است که تمرکز صرف بر این حوزه کارآمد نخواهد بود زیرا کرونا یک بحران موقت است و به هرحال خواهد گذشت.
دیدگاه شما پیرامون توسعه شعب برندهای پوشاک ایرانی به شکلی سریع چیست؟
برندهای ایرانی طی سالیان گذشته برای ورود به مراکز خرید کشور با چالش‌هایی مواجه بودند اما حالا با خروج برندهای خارجی از کشور این فرصت را به‌دست آوردند. این درحالی است که توسعه شعب برخی از این برندها از لحاظ علم مارکتینگ اشتباه بوده است. در کل در صورتی که توسعه شعب سرعت بالایی داشته باشد اما بدون تفکر و بررسی دقیق صورت پذیرد نتیجه مطلوبی در بر نخواهد داشت. به عقیده من توسعه برخی از برندهای ایرانی در شرایط کنونی احساسی بوده و تفکر و منطق بیشتری را می‌طلبد.
در شرایطی که برندهای خارجی از مراکز خرید کشور خارج شده‌اند، شرایط حال حاضر برندهای داخلی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
باید به این نکته اهتمام ورزید که ورود برندهای خارجی به کشور دانش خرده‌فروشی را هم به ایران وارد کرد و شرایطی را برای رشد و پیشرفت برندهای داخلی به وجود آورد. اما در حال حاضر چالش‌هایی نظیر نقدینگی، تامین مواد اولیه مرغوب و... به تنهایی بحران‌آفرین بوده و به اصلی‌ترین دغدغه برندهای داخلی مبدل شده است. در این شرایط برندهایی که دارای استانداردهای لازم هستند، اگر بتوانند بحث نقدینگی و سرمایه در گردش را در بحران پیش‌آمده کنترل کنند و امکان دستیابی به مواد اولیه مرغوب را هم داشته باشند به شرایط مثبتی خواهند رسید.
دیدگاه شما در رابطه با مکان‌یابی شعب فروش فیزیکی به چه صورت است؟
ترکیب پراکندگی شعب باید به گونه‌ای باشد که یک مصرف‌کننده در شبکه توزیع یک برند با محدودیت مواجه نباشد. در واقع فلسفه افزایش شعب و مکان‌یابی برای آن باید به گونه‌ای باشد که یک برند بتواند شبکه توزیع مناسب را ایجاد کرده و شرایط را برای دسترسی بهتر مشتری به آن برند را فراهم کند.
لطفا ارزیابی خود را در رابطه با حضور پرتعداد مشاوران غیرمتخصص در صنعت فشن و پوشاک ارائه دهید.
در حال حاضر شاهدیم که بسیاری از افرادی که فاقد دانش کافی هستند خود را در این حوزه متخصص می‌دانند و به ارائه مشاوره‌هایی اقدام می‌کنند که نتایج آن لطمات جبران‌ناپذیری را به برندها وارد خواهد کرد و ما به وفور شاهد آن هستیم. ضمن اینکه با به وجود آمدن ویروس کرونا پشنهادات مختلفی از سوی آنها ارائه شد که با برداشته شدن اولین محدودیت‌ها (مثل بازگشایی مراکز خرید و تمایل مردم به حضور در آنها) استراتژی این افراد نیز زیر سوال رفت.
توصیه می‌کنم برندها حتی‌المقدور با افرادی که سابقه در حوزه فشن دارند به‌عنوان مشاور همکاری کنند. کسی که تجربه‌ای در حوزه مد ندارد و همچنین تاکنون با بحران‌ها و چالش‌های جهانی نظیر کرونا، جنگ، تحریم و... مواجه نبوده نمی‌تواند پیش‌بینی مناسبی از شرایط کنونی داشته باشد.
لطفا در رابطه با میزان اهمیت آموزش و توسعه دانش تخصصی در این صنعت و همینطور نقش دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی عالی در این حوزه توضیحاتی ارائه فرمایید.
متاسفانه باید این نکته را متذکر شوم که چارت تدریس شده در دانشگاه‌های ما مربوط به سالیان گذشته است و هیچ‌گونه سازگاری با دنیای امروز مد نداشته و در آینده نیز کارایی نخواهد داشت. در حالی که امروز نیاز داریم تا همگام با دنیا و دانش نوین آن حرکت کنیم، دقیقا مطابق اقدامی که من به وسیله مطالعه مقالات، عکس‌ها و یافته‌های روز دنیا به دانشجویان انجام می‌دهم. زیرا ما برای همگام شدن با دنیا در حوزه خرده‌فروشی و مد با چالش‌ها و پیچیدگی‌هایی مواجه بوده و نیازمند دانش غنی و تخصصی در این حوزه هستیم که دریافت و بومی‌سازی آن نیازمند حمایت‌ها و اقدامات نهادهای مختلف نظیر دولت است.
از آنجا که بسیاری از برندها با ظهور بحران کرونا به‌سرعت به سمت فروش مجازی حرکت کرده‌اند، ارزیابی شما در این‌باره چیست؟
با تولد یک بحران طبیعی است که رفتار مصرف‌کننده نیز تغییر می‌کند و قطع به یقین بسیاری از عادات ما در پساکرونا تغییر خواهد کرد. از طرفی شاهد بودیم که با ظهور بحران کرونا پیش‌بینی‌های بسیاری براساس مقالات افرادی نظیر مکنزی و بیل گیتس انجام شد. اما اغلب مشاورها دو نکته عدم قطعیت از شرایط ویروس کرونا و همچنین شرایط بومی کشورها را در مواجهه با ویروس کرونا لحاظ نکردند.
برخی برندها در مسیر انجام اقداماتی بودند که با این بحران سرعت بیشتری به خود گرفته است. اما در نهایت باید گفت پروسه ریسک‌پذیری خرید آنلاین به‌شدت بالا بوده و لذت واقعی ناشی از خرید فیزیکی را نخواهد داشت و جایگزین آن هم نخواهد بود. رفتار پساکرونا در ایران حاکی از تفاوت چشمگیر پیش‌بینی‌های صورت گرفته و واقعیت موجود بازار بود که جای تامل بسیاری دارد.
برند عصر جدید در این بحران چه عملکردی داشت؟
در ایام کرونا برند عصر جدید نیز همچون بسیاری از برندهای ایرانی بر سیستم سلامت و تولید محصولات مرتبط با حوزه پزشکی تمرکز کرد. این برند در حال حاضر در دو بخش فروش آنلاین و فیزیکی مشغول به فعالیت است و در مسیر توسعه خود برنامه‌های گذشته را پیگیری می‌کند.
لطفا پیرامون کتابی که اخیرا از سوی شما به چاپ رسیده است برای مخاطبان ماهنامه تجارت طلایی توضیح دهید.
کتاب ارتباطات بازاریابی مد، یکی از بهترین کتاب‌های منتشر شده در سال ۲۰۱۴ توسط دو نفر از دانشمندان علم بازاریابی بود که به موضوع ارتباطات بازاریابی در حوزه مد پرداخته است. این کتاب جزو معدود کتب بازاریابی در ارتباط با مد بوده و مطالب آن بسیار موثر و روان بیان شده است و چاپ نخست آن در سال ۹۷ صورت گرفته و قرار است برای بار دوم نیز به‌زودی به چاپ برسد. این کتاب را به همراه دوست و استاد ارجمندم آقای دکتر حیدرزاده در سال ۹۵ ترجمه کردیم که امیدوارم در فرصتی مناسب بتوانم در ارتباط با این کتاب با مخاطبان عزیز تجارت طلایی گفت‌وگوی ویژه‌ای داشته باشم.
نظرات