چشم انداز اقتصاد جهان در سال 2018 میلادی

ارمغان سال 2018 میلادی برای اقتصاد جهانی و بازارهای مختلف چیست؟ این پرسش معمولا در ایام پایانی هر سال مطرح می‌شود و تحلیلگران و مدیران سرمایه گذاری بسیاری در این مورد ابراز عقیده می‌کنند.

به گزارش اکوسیستم، در همین راستا موسسه تحقیقات راهبردی ASR لندن که سازمانی مستقل و فعال در زمینه مطالعات کلان و راهبردی است، نظرات 299 مدیر سرمایه گذاری را در مورد این موضوع جویا شده است. این مدیران سرمایه گذاری اغلب در هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه گذاری بزرگ مشغول به کار هستند و در زمان انجام این نظرسنجی ارزش دارایی‌های آنها حدود 6 تریلیون دلار برآورد شده است.

61 درصد مدیرانی که در نظرسنجی موسسه ASU شرکت کرده‌اند، اعتقاد دارند که در سال آینده میلادی، ارزش حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها افزایش می‌یابد و 70 درصد نیز بر این باور بودند که بازدهی بازارهای سهام در سال 2018 از بازدهی بازار اوراق قرضه پیشی خواهد گرفت. مدیران سرمایه گذاری مذکور، فقط به میزان 27 درصد رکود جهانی در سال آتی را محتمل دانسته‌اند و نگرانی چندانی در مورد احتمال افزایش نرخ بهره در آمریکا توسط فدرال رزرو نداشتند.

در نظرات مدیران شرکت کننده در نظرسنجی موسسه ASU، تناقضاتی نیز به چشم می‌خورد، این تناقضات به شرح زیر هستند:

تعداد زیادی از آنها انتظار دارند در سال 2018 نوسان پذیری بازارهای سهام افزایش پیدا کند و این موضوع با پیش بینی آنها در مورد رشد بازارهای سهام تناقض دارد، زیرا افزایش نوسان پذیری بازار عموما عرصه را بر سهامداران تنگ می‌کند و به رکود در بازار منجر خواهد شد.
دومین تناقض نیز به خوش بینی آنها راجع به آینده بازار سهام در عین بدبینی به چرخه رونق و رکود کسب وکار مربوط می‌شود.
تناقض سوم مربوط به دیدگاه این مدیران در ارتباط با اوراق قرضه بنجل (اوراق قرضه‌ای که درجه اعتباری پایین و بازدهی بالا دارند) است. آنها تمایلی به خرید اوراق قرضه بنجل ندارند، اما خرید اوراق قرضه دولتی اقتصادهای نوظهور برای آنها جذاب می‌باشد. این در حالی است که این اوراق معمولا جهت یکسانی را در بازار دنبال می‌کنند.

دیوید باورز و یان هارنت (بنیانگذاران موسسه ASR) باور دارند که مدیران شرکت کننده در نظرسنجی موسسه آنها احتمال دارد در محاسبات خود در مورد چین یک نکته مهم را از قلم انداخته باشند؛ این مدیران پیش بینی کرده‌اند که رشد اقتصادی چین در سال آینده 6/1 درصد خواهد بود و این رقم را نسبت به نرخ 6/7 درصدی که کارشناسان اقتصادی برآورد کرده‌اند، چندان متفاوت نمی‌دانند، در حالی که همین تفاوت 0/6 درصدی می‌تواند نرخ رشد اقتصادی جهان را از 3/5 درصد به 3/3 درصد برساند. همچنین سرعت افزایش نرخ بهره در آمریکا ممکن است کمی بالاتر از انتظارات مدیران شرکت کننده در نظرسنجی ASR باشد. دیوید باورز در این رابطه می‌گوید: معمولا این مشتق دوم است که بازارها را به سمت جلو یا عقب می‌برد؛ مشتق دوم یعنی تغییر در نرخ تغییر و نه خود تغییر. کاهش نرخ رشد انتظاری از 3/5 درصد به 3/3 درصد به معنی کاهش در تولید ناخالص جهان نیست، بلکه به معنی کند شدن سرعت رشد اقتصاد جهان است؛ اما همین کاهش سرعت نیز می‌تواند منجر به رکود در بازارهای جهانی شود.

موسسه ASR ضمن اشاره به این موضوع که دولت چین در سال جاری میلادی اقدام به اجرای سیاست‌های پولی انقباضی در قالب افزایش نرخ بهره و کاهش نرخ رشد حجم پول نموده است، خاطرنشان کرد که با فرض وقفه نرمال (مدت زمانی که برای مشاهده اثرات یک سیاست در اقتصاد نیاز است) به احتمال زیاد در سال 2018 نتایج این سیاست انقباضی در اقتصاد چین و به تبع آن در اقتصاد جهانی را شاهد خواهیم بود. از طرف دیگر شرکت‌های آمریکایی و اروپایی که در سال‌های اخیر با مشاهده نشانه‌های بهبود در اقتصاد جهانی اقدام به افزایش مخارج سرمایه‌ای خود نموده‌اند، احتمالا در سال 2018 به نتیجه دلخواه نخواهند رسید.

البته در این بین چشم انداز بلند مدت اقتصاد جهان بسیار بیشتر از چشم انداز کوتاه مدت، باعث نگرانی است. اجرای سیاست‌های پولی انبساطی طولانی مدت از طرف بانک‌های مرکزی سبب شد که سبد دارایی‌های سرمایه گذاران دستخوش تغییرات جدی شود. سرمایه‌گذارانی که پیش‌تر تمایلی به اوراق قرضه نداشند، در حال حاضر دیگر رغبتی به خرید آنها ندارند و این رویکرد باعث شده است که بازدهی اوراق قرضه به کف تاریخی خود برسد. در شرایط کنونی سرمایه گذاران، بازارهای سهام را به عنوان منبع اصلی درآمد خود در نظر می‌گیرند؛ درآمدی که به صورت سود سهام یا فروش سهام در بازار به قیمتی بالاتر نصیب آنها می‌شود.

سرمایه‌گذاران جای خالی اوراق قرضه در سبدهای خود را با دارایی‌هایی مانند سهام شرکت‌های سهامی خاص (که در بورس رسمی معامله نمی‌شوند) پر می‌کنند. البته این نوع دارایی‌ها معمولا از لحاظ قابلیت نقد شدن وضعیت مطلوبی ندارند و در صورت بروز بحران مالی و هجوم سرمایه گذاران برای نقد کردن آنها، ممکن است شاهد وقوع یک شوک در بازار دارایی‌ها دور از انتظار باشیم.