گزارش جهانی عملکرد سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال ۲۰۲۰
این رشد علی‌رغم همه‌گیری جهانی کرونا و برهم‌خوردن عملکرد عادی بسیاری از بخش‌های اقتصاد –مشاغل، سلامت و درمان، آموزش، اقتصاد، بازار و سرگرمی – و بخاطر کوچ پرشتاب آنها به‌سمت ارائه خدمات آنلاین محقق شده است. سرمایه‌گذاری خطرپذیر در مراحل نهایی یا همان راند سوم به‌بعد، در یک سال اخیر ۸ درصد رشد داشته است. سرمایه‌گذاری خصوصی در شرکت‌های سرمایه‌پذیر حتی بیشتر از این رشد کرد و به نسبت دوره مشابه در سال قبل خود ۷۳ درصد افزایش نشان می‌دهد. حجم معاملات در طول یک دهه اخیر افزایش قابل‌ملاحظه‌ای پیدا کرده و از حدود ۱۰ هزار قرارداد، شامل سرمایه‌گذاری اولیه تا راندهای سرمایه‌گذاری عمومی بزرگ نهایی در سال ۲۰۱۱، به نزدیک ۳۰ هزار قرارداد در سال‌های ۲۰۱۷ به بعد شده است. توجه داشته باشید که تعداد قراردادها الزاما در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال پیش از آن کاهش نیافته‌اند، چرا که بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری در مرحله رشد به‌صورت تدریجی توسط موسسین تامین می‌شود. سرمایه‌گذاری در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ نسبت به سه‌ماهه قدرتمند سوم – که پررونق‌ترین سه‌ماهه دو سال اخیر هم بوده – افتی ۱۱ درصدی را تجربه کرد و به‌نسبت دوره یک سال از پیش خود نیز چند درصدی کاهش یافت. در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل و سه‌ماهه پیشین به‌ترتیب ۲۷ و ۷ درصد کاهش نشان می‌دهد (توجه داشته باشید که داده‌های سرمایه‌گذاری در مرحله کشت ایده بیشترین تاخیر را در بین تمامی نقطه‌داده‌های این گزارش دارند و به‌احتمال زیاد این مقادیر در آینده کاهش خواهند یافت.) سرمایه‌گذاری در مراحل اولیه در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۰ به رقم مجموع ۲۷ میلیارد دلار رسید که از دوره مشابه در سال قبل خود ۱۱ درصد کمتر است، اما نسبت به سه‌ماهه سوم سال رشدی ۵ درصدی را نشان می‌دهد. به‌طور کلی سرمایه‌گذاری در مراحل اولیه در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ به میزان ۱۱ درصد کاهش یافته است. سرمایه‌گذاری در مراحل نهایی و رشد فناوری در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ به رقم ۵۰ میلیارد دلار نزدیک شد که ۴ درصد از دوره مشابه در سال ۲۰۱۹ بیشتر است اما نسبت به سه‌ماهه سوم افتی ۱۶ درصدی را نمایش می‌دهد. این بیشترین تعداد و حجم سودآوری در واگذاری استارت‌آپ‌های با ارزش بالای یک میلیارد دلار در یک دهه اخیر محسوب می‌شود و سال ۲۰۱۸ با واگذاری ۳۱ شرکت به‌ارزش ۹۵ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار می‌گیرد. به‌طور کلی در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۵۰۰ شرکت استارت‌آپی به‌ارزش تقریبا ۱۴۹ میلیارد دلار به بیش از ۱۳۰۰ خریدار واگذار شده است. که با سرمایه‌گذاری خطرپذیر پشتیبانی می‌شوند، با ارزش‌ترین شرکت‌هایی بودند که در سال ۲۰۲۰ از طریق عرضه اولیه عمومی وارد بازار سهام شده و سرمایه‌گذاران را ناامید نکردند. با ارزش‌گذاری اولیه ۴۷ میلیارد دلار وارد بازار بورس شد و تا ژانویه سال بعد رشدی حدود دو برابر را تجربه کرد. هم که در حوزه تحویل غذا به مشتری فعالیت دارد با قیمت اولیه ۳۹ میلیارد دلار وارد بازار بورس شد و اکنون بیش از ۵۰ درصد به ارزش آن افزوده شده است. به‌طور کلی، ۱۳ شرکت با سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال ۲۰۲۰ با ارزشی بیش از ۱۰ میلیارد دلار وارد بازار بورس شدند که بیشترین تعداد در یک دهه اخیر به شمار می‌رود. در نه سال قبلی، مجموعا ۱۶ شرکت با ارزش‌گذاری بیش از ۱۰ میلیارد دلار وارد بازار سهام شده‌اند. این شرکت همچنین در مراحل راند سوم یا بعدی سرمایه‌گذاری نیز اقدام به خریداری سهام پنج شرکت دیگر کرده بود که همگی در سال ۲۰۲۰ با ارزشی بیش از ۱ میلیارد دلار وارد بازار سهام شدند. به‌علاوه این شرکت در سه استارت‌آپ دیگر سرمایه‌گذاری کرده بود که همگی در سال گذشته با ارزشی بیش از ۱ میلیارد دلار توسط شرکت‌های دیگر خریداری شدند. Sequoia Capital Sequoia Capital فعال‌ترین پنج شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر بازار جهانی در سال گذشته بوده‌اند. بسیاری از این کسب و کارها در یک سال اخیر با مشکلات ناشی از توقف ناگهانی روند عادی فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی ناشی از شوک خبری همه‌گیری کرونا و همچنین کاهش سرمایه‌گذاری مورد نیازشان روبرو شدند. منتشر کرده، مجموع سرمایه‌گذاری خطرپذیر طی سال ۱۳۹۹ در اکوسیستم استارتاپی کشورمان رقمی کمتر از ۶۰۰ میلیارد تومان (در حدود ۲۵ میلیون دلار) بوده که نسبت به حجم سرمایه‌گذاری سال‌های پیش در استارتاپ‌ها، بسیار کاهش یافته است. در طول ۹ سال فعالیت خود بیش از ۳۰۰ میلیون دلار (معادل تقریبی ۴ هزار میلیارد تومان بر اساس میانگین نرخ ارز در سال ۱۳۹۸) روی کارآفرینان ایرانی و استارتاپ‌های تکنولوژی محور سرمایه‌گذاری کرده است. در دوران پاندمی کرونا و باز نشدن مسیر عرضه اولیه در بازار سرمایه کشور برخلاف روند جهانی که پیش‌تر بررسی کردیم، برخی شرکت‌های تکنولوژی محور و استارتاپی ایرانی همگام با همتایان خارجی خود در این دوران رشد و ارقامی خیره کننده را تجربه کردند. روی آن سرمایه‌گذاری کرد کمتر از ۱۰۰ نفر پرسنل داشت، اما براساس اعلام این شرکت پرسنل آن از مرز ۶ هزار نفر عبور کرده که بخش قابل توجهی از استخدام‌ها در زمان شیوع کووید ۱۹ بوده است. ۵ برابر شدن تعداد مشترکان خود در یک سال اخیر بوده است. بدون شک، بخشی از این رشد انفجاری را می‌توان به بکر بودن نسبی بازار ایران، تازگی کسب و کارهای آنلاین برای مخاطب بومی و البته ارائه محصولات کاربردی و متناسب با نیازهای کاربران ایرانی مرتبط دانست، اما در نهایت این سرمایه‌گذاران خطرپذیر ایرانی بوده‌اند که در قالب برای مثال از ابتدای سال تاکنون شاهد سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی هلدینگ ارنیکا در شرکت خدمات سفر و گردشگری
متن کامل خبر در سایت هفته نامه شنبه
نظرات