دانشگاه تربیت مدرس یکی از دانشگاه‌های دولتی ایران و تنها مرکز تحصیلات تکمیلی جامع دولتی کشور می‌باشد که در شهر تهران واقع شده‌است. این دانشگاه در سال ۱۳۶۰ با عنوان مدرسه تربیت مدرس و با هدف تربیت کادر هیئت علمی دانشگاه‌ها، به عنوان تنها دانشگاه تخصصی تحصیلات تکمیلی ایران تأسیس گردید و در سال ۱۳۶۱ اقدام به پذیرش دانشجو در رشته مدیریت و برخی از رشته‌های علوم انسانی نمود. این مدرسه در سال ۱۳۶۵ به دانشگاه تربیت مدرس ارتقا یافت.

در حال حاضر این دانشگاه تنها در مقطع «کارشناسی ارشد» و «دکتری» دانشجو می‌پذیرد و فعالیتهای علمی دانشگاه با طیفی گسترده از حوزه های علوم مختلف در 169 رشته کارشناسی ارشد و 129 رشته دکتری، در قالب 16 دانشکده (علوم انسانی،اقتصاد و مدیریت، فنی و مهندسی، مهندسی برق و کامپیوتر، مهندسی شیمی، مهندسی عمران و محیط زیست، علوم پزشکی، هنر و معماری، علوم پایه، علوم زیستی، علوم ریاضی، کشاورزی، منابع طبیعی و علوم دریایی، فناوری های برتر، مهندسی مکانیک، حقوق ) و 16 پژوهشکده و مرکز تحقیقاتی (مرکز ملی مطالعات و برنامه ریزی شبکه های قدرت، مرکز تحقیقات مدیریت و نگهداری روسازی، مرکز مطالعات مدیریت و بهره وری ایران، مرکز تحقیقات و توسعه زیست فناوری، پژوهشکده اقتصاد، مرکز مطالعات فرهنگ و اندیشه دینی، پژوهشکده فناوری اطلاعات، پژوهشکده مهندسی آب، مرکز مطالعات آفریقا، پژوهشکده محیط زیست، مرکز مطالعات حقوقی، مرکز مطالعات مدیریت، مرکز مطالعات راهبردی انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و سیاستگزاری علوم زیستی، مرکز تحقیقات چابهار، مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی) و همچنین پارک علم و فناوری دانشگاه، واحد بین الملل نور و دانشگاه ایرانی- سوری فارابی (در حال راه اندازی در کشور سوریه) تمرکز یافته است.
این موارد به تنها دانشگاه جامع تحصیلات تکمیلی کشور این امکان را می دهد که در یک حرکت علمی مستمر همراه با دیگر مراکز دانشگاهی ضمن برخورداری از سهمی موثر و ارزنده در تولید علم و رفع نیازهای علمی تحقیقاتی، در جهت دستیابی کشور به جایگاه علمی شایسته، رکنی اساسی باشد. افزون بر این دانشگاه تربیت مدرس در راستای برنامه چشم انداز 20 ساله و ایجاد زیرساختهای توسعه علمی و ارتقای دانشگاه، مجوزهای لازم برای تأسیس دانشکده های جدید و مورد نیاز کشور را اخذ نموده است.
دانشگاه تربیت مدرس در مهرماه 93 دارای 9591 دانشجو بوده است که از این تعداد 3605 نفر در مقطع دکتری، 5986 نفر در مقطع کارشناسی ارشد، مشغول به تحصیل می باشند. دانشگاه دارای 660 عضو هیأت علمی است که قریب به 60 درصد آنها از مرتبه علمی دانشیاری و استادی برخوردارند. شایان ذکر است کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس نیز در زمرۀ سه کتابخانه ای است که از سوی وزارت علوم برای اجرای طرح ملی تأمین مدرک، برگزیده شده است.
دانشگاه تربیت مدرس همواره با تمرکز بر کیفیت آموزش، کیفیت پژوهش و کیفیت امور دانشجویی و فرهنگی و ارتباطات علمی بین المللی، با چندین پله صعود جزء سه دانشگاه برتر کشور و جزء دانشگاههای برتر کشور موضوع بند «ز» ماده 50 قانون برنامه چهارم توسعه و جزء 10 دانشگاه برتر جهان اسلام و خاورمیانه قرار گرفته است. لازم به یادآوری است که طبق آخرین آمار رتبه بندی دانشگاه های کشور در تولید علم در پایگاه ISI که از طرف پایگاه اسنادی علوم جهان اسلام منتشر شده است، دانشگاه تربیت مدرس رتبه اول را به خود اختصاص داده است.