میهن به عنوان سرویس؛ فناوری بلاکچین به جنگ نظم جهانی می‌رود
در چند سال اخیر فناوری بلاکچین توجه بسیاری را به خود جلب کرده است، به نحوی که احتمالا در آینده‌ای نزدیک تمام ابعاد زندگی بشر به این بستر منتقل خواهد شد. موسسه تحقیقاتی گارتنر که یکی از شرکت‌های معتبر در حوزه پژوهش و مشاوره است، اعلام کرد که بلاکچین یکی از 10 فناوری راهبردی در سال 2018 است که مدل‌های تجاری و کسب و کار ها را شکل می‌دهند.
به گزارش اکوسیستم، به نقل ا زدیجیاتو، نمودار هایپ سایکل گارتنر برای فناوری‌های نوظهور در سال 2018، حاکی از آن است که فناوری بلاکچین در حال عبور از مرحله انتظارات غیرواقعی و ورود به فاز پیاده سازی است. این نمودار را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
حوزه اقتصاد یکی از اهداف اصلی این فناوری به شمار می‌رود و فناوری‌های مرتبط با آن می‌خواهند تمامی ابعاد اقتصاد جهانی را تحت تاثیر قرار دهند. این مبحث در ایران نیز بسیار مورد توجه است و علی‌رغم فاصله چندین و چند ساله با دنیای تکنولوژی در اکثر حوزه‌ها، این بار می‌خواهیم یکی از پیشگامان عرصه بلاکچین باشیم و ارز دیجیتال ملی را توسعه دهیم.
البته اینکه ارز دیجیتال ملی چه کارایی خواهد داشت، هنوز مشخص نیست. ضمن اینکه راه اندازی ارز دیجیتال تنها یکی از کاربردهای بی شمار فناوری بلاکچین است.
دولت مبتنی بر بلاکچین
مهم ترین کارکردهای دولت شامل اخذ مالیات برای تامین بودجه خدمات عمومی، حفاظت از شهروندان، و برقراری رفاه اجتماعی (البته اینها در حالت کلی است و شاید بعضی دولت ها فقط به گزینه اول پایبند باشند) می‌شود. تمامی این موارد با بلاکچین متحول خواهند شد و دولت‌ها با استفاده از دفتر کل مستقل و توزیع شده در کنار قراردادهای هوشمند، می‌توانند نحوه ساماندهی و اجرای این موارد را به طور چشمگیری بهبود دهند.
در واقع بلاکچین می‌تواند دنیا را به سوی دموکراسی واقعی و ایده آل هدایت کند، جایی که انتخابات شفاف برگزار می‌شود، تصمیمات دولت بر مبنای حقایق است، قراردادهای هوشمند جایگزین لشکر منشی‌ها و کارمندهای ساده می شوند، دسترسی آزاد به اطلاعات برای همه فراهم می گردد، دولت‌ها می‌توانند مالیات را به شیوه‌ای عادلانه‌تر و مطمئن‌تر دریافت کنند، مالیات دهندگان از سرنوشت پول ح.ئ باخبر هستند، هزینه خدمات دولتی برای شهروندان کاهش می‌یابد، توزیع صحیح خدمات و بودجه ممکن می‌شود و از فساد نیز خبری نیست.
برای مثال، رفاه اجتماعی در اکثر کشورها یکی از ناکارآمدترین حوزه‌های مدیریت دولتی محسوب می‌شود و گاهی اوقات هزینه سربار ارائه خدمات، از بودجه اصلی تخصیص یافته به شهروندان هدف، فراتر می رود. یکی از دلایل اصلی این وضعیت، این است که دولت‌ها نمی‌توانند آمار دقیقی از شهروندان نیازمند به دست آورند و از سرانجام بسته‌های حمایتی نیز اطلاع دقیقی ندارند.
اتوماسیون (خودکارسازی فرایندها) به طور عام، و شبکه‌های ایمن توزیع شده (بلاکچین ) به طور خاص، به تدریج در لایه‌های مختلف دولت نهادینه شده و نهایتا به سطحی می‌رسند که به آن میهن به عنوان خدمت یا Homeland-as-a-Service می‌گویند.
مدل میهن به عنوان خدمت
در واقع مدل میهن به عنوان خدمت به شهروندان اجازه می‌دهد این سؤال را بپرسند که کشورم برای من چه کاری انجام می‌دهد؟ در مرحله بعد، کشورها برای به دست آوردن شهروندان بهتر با یکدیگر رقابت می کنند و بدین منظور باید خدمات بهتری ارائه دهند، مواردی نظیر اقتصاد قدرتمند، قوانین و سیستم قضایی عدالت محور و برنامه‌های رفاه اجتماعی پایدار و اگر خدمات دولت کافی نباشد، فرد می تواند به دنبال گزینه‌های بهتری باشد. بلاکچین برای متولد شدن این مدل کاملا ضروری است چون اعتماد توزیع شده، جایگزین سیستم‌های کنترلی متمرکز کنونی دولت‌ها می‌شود.
میهن ایده آل، میهنی است که بیشترین مزایای اقتصادی و خدمات عمومی را در محیطی رقابتی در اختیار شهروندان خود قرار دهید، شهروندانی که ممکن است حتی در کشور دیگری زندگی کنند. بنابراین مدل میهن به عنوان خدمت، به همگان اجازه می‌دهد تا از مزایایی که اکنون فقط در اختیار قشر مرفه قرار دارد، به طور کامل بهره‌مند شوند. این افراد می‌توانند شهروندی دیجیتال خود را بر اساس اهداف فردی و خدماتی که دولت‌های دیجیتال به آنها می‌دهند، انتخاب کنند.
به عنوان مثال کارمندان فریلنس برای کاهش هزینه‌های مالیاتی می‌توانند کشوری را انتخاب کنند که مالیات کمتری از آنها می‌گیرد. در واقع هر فردی می‌تواند در یک کشور ساکن شود و در کشور دیگری مشغول به کار شود، کشور سومی را برای پس انداز انتخاب نماید و نهایتا در تمام کشورها پول خرج کند. وضعیتی که هم اکنون فقط برای میلیاردرها صادق است.
تغییرات در راه هستند
اگرچه تمام مواردی که گفتیم واقعی هستند، ولی بین 20 الی 50 سال زمان نیاز داریم تا فناوری‌های زیرساخت آنها فراگیر شوند. با این حال بلاکچین در آینده نزدیک نیز می‌تواند نقش مهمی را در تغییر و تحول دولت‌ها ایفا کند.
دولت‌های قدرتمند از مدل میهن به عنوان خدمت می‌ترسند. همان طور که انتظار می‌رود، ایده ی مدل توزیع شده میهن به عنوان خدمت برای بسیاری از دولت‌های قدرتمند و متمول مانند ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و چین (یا دولت‌های اقتدارگرا و تمامیت خواه) بسیار ترسناک است. از نظر آنها مدل مورد بحث، طیف وسیعی از هرج و مرج سازمانی را به وجود می‌آورد که در بین آنها می‌توان به کاهش درآمد مالیاتی، بی ثباتی نرخ ارز، پولشویی و تهدید وضع موجود (Status quo) اشاره کرد.
در واقع همان طور که سیستم تاکسیرانی سنتی از سرویس‌های مدرن جابجایی مسافر نظیر اسنپ و تپسی می‌ترسد و با آنها دشمنی می‌کند، چون می داند نیروی کار خصوصی سرویس دهی بهینه و با کیفیت تری دارد، مقامات دولتی نیز از فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال به عنوان فناوری‌های شیطانی و عامل ایجاد هرج و مرج یاد می‌کنند.
کشورهای کوچک برای ارائه خدمات به شهروندان الکترونیکی جایگاه بهتری دارند
از هم گسیختگی دولت‌های بزرگ کنونی، باعث می‌شود تا کشورهای کوچک با ارائه مزیت‌های رقابتی بیشتر، به خصوص در حوزه اقتصادی و مالیات، به دنبال جذب شهروندان بیشتر باشند. عصر بلاکچین فرصت ارزشمندی برای این کشورها محسوب می‌شود. در دنیایی که کشورها بر سر جذب شهروند با یکدیگر رقابت کنند، کشورهای کوچک به خاطر ساختار بوروکراسی بهینه و هزینه‌های اجرایی کمتر، جایگاه بهتری پیدا خواهند کرد. این کشورها چیز زیادی از دست نمی‌دهند، اما منفعت زیادی در مدل میهن به عنوان خدمت در انتظار آنها است. بعضی از این منابع شامل درآمد جدید (سرمایه‌گذاران جدید، گردش مالی و خدمات)، تقویت پول ملی، و تامین زیرساخت‌های ارزان تر برای مؤسسات دولتی می‌شود.
همین جذابیت‌ها باعث شده تا برخی کشورهای کوچک به تدریج وارد این صحنه شوند. مثلا بلاروس پروژه آزمایشی بزرگی را به راه انداخته تا استارتاپ‌های مبتنی بر بلاکچین را با وعده معافیت مالیاتی به کشور خودش بکشاند. استونی نیز در حال راه اندازی جامعه دیجیتال است و در این راه از بلاکچین برای تعریف نوع جدیدی از شهروندی و ارائه مجموعه خدمات اجتماعی به شهروندان استفاده می کند.
این تلاش‌های اولیه چه به نتیجه برسند و چه نرسند، حرکت ارزشمندی را شروع کرده‌اند و به مرور دیگر کشورهای کوچک نیز به تکاپو می‌افتند تا مدل شهروندی خود را عوض کنند. زمانی که تعداد کشورهای ارائه دهنده خدمات شهروندی نوین به سطح کافی رسیدند، کشورهای بزرگ‌تر و سازمان‌های بین المللی نیز واقعیت را پذیرفته و به صحنه رقابت وارد می‌شوند.
با توجه به چرخه پذیرش فناوری‌های جدید و تغییرات نسل‌ها، به نظر می‌رسد که تا سال 2030 میلادی حداقل 20 کشور در دنیا، نسخه‌ای از دولت دیجیتال بر بستر بلاکچین را راه اندازی کرده و مزایای مالیاتی را برای شهروندان خود در نظر بگیرند. زمانی که این خدمات در اختیار تمامی نیروی کار جهان قرار بگیرد، به تدریج شاهد افول دولت‌های سنتی و کوچک شدن قابل توجه تعداد کارکنان آنها خواهیم بود. در چنین شرایطی، اقتصاد جهانی و چشم انداز ژئوپلتیکی دنیا به طور کامل تغییر خواهد کرد.
نظرات